Przegląd nowości

Dyktatura reżyserów

Szczegóły

Opublikowano: czwartek, 10, maj 2012 14:34

Od kilkudziesięciu lat niemal każdy z operowych reżyserów bierze sobie za punkt honoru odciśnięcie na prezentowanym dziele pieczęci swojej odkrywczej indywidualności często zupełnie nie licząc się z kompozytorem, ani realiami libretta. Przodują w tym reżyserzy niemieccy, którzy wymyślili określenie „Regietheater“. Za ich przykładem podążają inni, nasi również.

Jak długa jest historia opery, tak długie są próby jej zdominowania przez określone grupy. Najpierw panowały wszechwładnie wielkie primadonny narzucające kompozytorom własne zdanie i bezwzględnie żądające popisowych arii bogatych w koloraturowe ozdobniki. Uginali się przed nimi niemal wszyscy kompozytorzy, nawet Verdi. Później próbę zawładnięcia operą podjęli dyrygenci, którzy usiłowali udowodnić światu, że lepiej wiedzą gdzie i jaką nutę powinien kompozytor postawić w partyturze i jakie przyjąć tempa. Przez ostatnie kilkadziesiąt lat usiłują to robić reżyserzy, którzy doszukują się nowych ukrytych znaczeń w starych poczciwych librettach za nic mając autorskie didaskalia.

Powstają więc masowo inscenizacyjne dziwolągi często mające niewiele wspólnego z prezentowanym dziełem. Ich wspólną cechą jest to, że są pozbawione sensu i istnieją na scenie zaledwie przez kilka przedstawień, a potem znikają jak kamfora, razem z pieniędzmi na nie wydanymi. Wielu reżyserom wydaje się, że jak założy na śpiewaka współczesne ubranie, albo doda komputer na biurku czy laptopa na kolanach, to mu od razu wyjdzie nowoczesna inscenizacja. Dzisiejszy widz jest już mocno uodporniony na takie reżyserskie pomysły, nie dziwi go więc specjalnie Tosca czy Desdemona w dżinsach, Violetta w glanach i minispódniczce, Nabucco z karabinem maszynowym, albo Wotan kosmonauta, czy Izolda włócząca się w łachmanach po śmietniku.

• « poprz.
• nast. »