Przegląd nowości

Prapremiera baletu „Harnasie” w Pradze 11 maja 1935 roku

Szczegóły

Opublikowano: czwartek, 01, październik 2020 13:31

Przesłania o tęsknocie za czymś dalekim, nieosiągalnym, za czymś co zanika, czego już nie ma. To była główna idea praskich Harnasiów. Jej afirmacji posłużyła właśnie koncepcja suity ludowych scen i tańców „drzewiejszych”. Kilka zatem słów o „akcji” praskich Harnasiów, zbudowanych z obrazków ludowych, jakby „na szkle malowanych” (opis na podstawie zapisu wspomnianej już rozmowy J. Munclingera z K. Szymanowskim). Przez wysokie tatrzańskie polany wieśniacy gnają stada owiec. Rodzice nakazują córce, by okazała życzliwość synowi bogatego gospodarza. Ów młody góral porywa dziewczę do tańca. Z daleka słychać wystrzał oraz śpiew zbójnika. Przerażeni wieśniacy pierzchają. Na scenie pojawiają się zbójnicy, a na ich czele Harnaś, który robi na dziewczynie ogromne wrażenie. Przywódca porywa dziewczynę do tańca, po którym zbójnicy uchodzą w góry.

Odchodzą także górale. Rozczarowana dziewczyna zostaje sama. Poprzez łącznik muzyczny (w timpani – kotły, w tym momencie ruszała obrotówka) akcja przenosi się do karczmy. Druhny i niewiasty wprowadzają pannę młodą. Odbywa się obrzęd oczepin. Zjawia się narzeczony ze śpiewającymi Siuhajami. Rozpoczyna się zabawa, którą przerywa strzał. Zbójnicy wyłamują drzwi, rozdzielają weselników i porywają dziewczęta do tańca. Panna młoda wpada w objęcia Harnasia. Po pewnym czasie wieśniacy próbują rozdzielić tańczące pary. Wywołuje to nową bójkę, zakończoną rozbiciem lampy. Zapada ciemność, a po chwili (znów obrotówka) widać już tylko ruiny karczmy. Z oddali słychać miłosną pieśń tenora. Na progu siedzi Sabała i gra na skrzypcach. W tym momencie pojawia się melodia pieśni kończącej spektakl. Ale jest to już pieśń innego tenora. Tak. Otóż w prapremierze praskiej początkowy tekst dziewiątej, ostatniej części Harnasiów zaczynał się od słów:

Powijdzze mi, powijdz (Šeptej mi ma mila)

do uska prawego... (do ouška pravego...)

- śpiewał p. Chorovic. Wykonał on trzy zwrotki i partia jego trwała do nr 98 partytury. Kończyła się słowami: 

kiejbyś ty tak do mnie, (ještli mne maš rada,)

jako jo do Ciebie (tak jak rad mam tebe.)

• « poprz.
• nast. »