Niewybaczalny koniec muzeum w Rapperswilu

Szczegóły

Opublikowano: poniedziałek, 29, listopad 2021 06:44

Pietras Sławomir

Rapperswil leży na przeciwległym brzegu Jeziora Zurychskiego i można się tam dostać komunikacją podmiejską, stateczkiem wycieczkowym, albo jakimkolwiek pojazdem zmotoryzowanym. Tak było od przeszło stu lat. Kolejne pokolenia polskich uchodźców i przybyszów ze zniewolonej Ojczyzny przemierzały ten 40. kilometrowy dystans od Zurychu, aby znaleźć się w XIII - wiecznym zamczysku, w którym Władysław hr. Broel – Plater, aktywny działacz emigracyjny, wydawca pisma „Orzeł Biały” („Der weisser Adler”) utworzył w roku 1870 muzeum poświęcone w całości polskiej historii, kulturze i sztuce. Muzeum Narodowe Polskie „… stanowiące własność narodową Polski, staje się schronieniem dla jej pamiątek historycznych znieważonych i grabionych na ziemi ojczystej” (zapis w akcie fundacyjnym). Zgromadzeni wokół hr. Platera patrioci polscy i ich następcy dzięki darom, legatom, testamentom i wsparciu finansowemu wypełnili z czasem cały zamek eksponatami o bezcennej, również emocjonalnie wartości.

Dla Polaków niezmiennie wielkim przeżyciem było zwiedzanie Sali Portretowej pełnej konterfektów i popiersi polskich monarchów, bohaterów narodowych i twórców naszej kultury. Pokój Mundurów i Pokój Broni zawierały bogatą ekspozycję uzbrojenia i umundurowania od średniowiecza do XIX w. Pokój Kościuszki z wieloma pamiątkami po naszym bohaterze narodowym, którego urna z sercem znalazła schronienie w specjalnym mauzoleum mieszczącym się w Wieży Prochowej. W Pokoju Mickiewicza poza pamiątkami po wieszczu eksponowane były jego liczne rękopisy. Był też Pokój Kopernika, Galeria Obrazów, Pokój Przyjaciół Polski, a na drugim piętrze bogata biblioteka licząca ponad 90 tysięcy tomów. To właśnie w niej w ostatnich latach XIX wieku bibliotekarzem był młody Stefan Żeromski, zajmując się również spuścizną i księgozbiorami zmarłych na emigracji Joachima Lelewela, Leonarda Choćki i Ludwika Mierosławskiego.

Muzeum nie tylko gromadziło i udostępniało zbiory. Od początku było to miejsce spotkań rodaków, obchodów rocznic kolejnych powstań, czy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Bogatą działalność wydawniczą ozdabia „Album Rapperswilski“, przygotowany przez samego Józefa Ignacego Kraszewskiego.

Po odzyskaniu niepodległości zbiory muzeum w roku 1927 specjalnym pociągiem przewieziono do kraju. To okazało się błędem. Ich dużą część zniszczyli hitlerowcy w czasie II Wojny Światowej. Resztę podzielono pomiędzy różne instytucje w powojennej Polsce.

• « poprz.
• nast. »