Przegląd nowości

Śpiewanie repetytywne

Szczegóły

Opublikowano: czwartek, 17, grudzień 2020 07:06

Wkraczający do mieszkania urzędowi strażnicy zjadają mu śniadanie, on się skarży na nich do sądu, w rezultacie strażnicy zostają na jego oczach brutalnie skatowani. To jedna z najbardziej drastycznych, naładowanych przemocą scen w operze Proces Philipa Glassa. W pozostałych  wszystko toczy się w miarę normalnie, ludzie są kulturalni, elegancko ubrani, politycznie poprawni. Ale może dlatego całemu przedstawieniu towarzyszy napięcie, strach, że coś złego czai się, że lada chwila na głównego bohatera Józefa K. zwali się jakieś nieszczęście.

Nastrój niepewności i niepokoju potęguje muzyka, niby całkiem przystępna, zjadliwa, tonalna, oparta na harmonicznych trójdźwiękach, ale jakby mechanicznie, obsesyjnie powtarzanych. Ponoć Glass nie chciał, by jego muzykę nazywać minimalizmem, wolał określenie – twórczość repetytywna. Ten styl komponowania rozpoznaje się już po kilku taktach. Narracja nie tworzy jakiejś szczególnej fabuły, nie ilustruje przebiegu akcji, raczej oplata wykonujących partie śpiewane pajęczą siecią, z której nie ma już wyjścia, nie ma żadnego ratunku.

Tak samo było w operze Glassa Echnaton, którą kilkanaście lat temu wystawił Teatr Wielki w Łodzi. Nie wiem, czy słuchacz odróżniłby orkiestrowy akompaniament do Echnatona od tego z Procesu. Również partie wokalne nie dają jakiegoś wyraźnego punktu zaczepienia. Choć nie należą do szczególnie karkołomnych, w większości operują w średnicy poszczególnych głosów i wyraźnie upodabniają śpiew do zwykłego mówienia, do dialogów, a nie duetów. Nie ma tu raczej dwugłosowych, trzygłosowych itd. ansambli, kiedy grupa wykonawców śpiewa ten sam tekst, np. kocham cię. 

• « poprz.
• nast. »