Przegląd nowości

Festiwal operowy w Lyonie

Szczegóły

Opublikowano: poniedziałek, 20, czerwiec 2016 14:03

Problem nowej opery tkwi jednak w nadmiarze intelektualnych i historycznych odniesień, a także w tym, że zbyt rozbudowana i nasycona znaczeniami narracja (prowadzona w trzech językach i częściowo wierszowana) nie zostawia wystarczającej przestrzeni dla muzyki, co powoduje, iż tekst dominuje nad zawierającym trudne skoki interwałowe i w zasadzie pozbawionym melodii śpiewem. Niekiedy to prowadzonej przez Bernharda Kontarsky’ego orkiestrze udaje się jednak być nośnikiem ekspresji i dramatu, jak na przykład w rozgrywającej się w berlińskim kabarecie scenie z Brechtem (Jeff Martin), kiedy to nakładające się na siebie płaszczyzny instrumentalnych epizodów - wzbogacone o radiowe trzaski, grę ludowego zespołu, przenikające interwencje solistów, nazistowskie pieśni aż do wrzasków – doprowadzają do wywołującej zawrót głowy orgii dźwięków. W tej kalejdoskopowej partyturze Michel Tabachnik z upodobaniem ucieka się też do cytatów (kabaretowe piosenki, wspomniane Preludium Chopina, muzyka Weilla, zjawiskowo interpretowana przez chór męski pieśń hebrajska…) czy puszczanych z taśmy odgłosów: lokomotywy, płyt, pianina… Mistyka zderza się tu z przyziemnością, ciemne barwy jednorodnej orkiestry z mieszanką stylów, a niestabilność, dysonansowość i rozdarcie tej muzyki mogą być pesymistycznym symbolem naszego społeczeństwa.

Na festiwalu zgłębiającym straszliwy w skutkach problem antysemityzmu, a poprzez niego stawiającym pytania o zdolność jednostki do uznania człowieczeństwa odmiennych od niej rasowo i kulturowo ludzi, nie mogło zabraknąć Żydówki Halévy’ego, opery traktującej o zemście, okrucieństwie, nienawiści i rasizmie, będącej zarazem podniosłym hymnem na rzecz tolerancji. To powracające wreszcie ostatnio do łask dzieło dumnego ze swojego żydowskiego pochodzenia kompozytora, uważane za archetyp francuskiej grand-opéra, osadzone jest w historycznym kontekście soboru w Konstancji z 1414 roku.

• « poprz.
• nast. »