Przegląd nowości

„Małżeńska” sonata Beethovena

Szczegóły

Opublikowano: niedziela, 16, marzec 2014 16:42

Wielki Wiedeńczyk zapewne nie spodziewał się, że jedna z jego sonat skrzypcowych zrobi pozamuzyczną karierę i stanie się, kto wie czy nie bardziej sławna w literackiej postaci, niż jako atrakcyjny punkt recitali kameralnych. Nie znamy powodów, dla których wielki pisarz rosyjski Lew Tołstoj tytuł utworu Beethovena „Sonata Kreutzerowska” wprowadził do swojego opowiadania, ale właśnie wokół po części amatorskiego wykonywania tej kompozycji stworzył dramat obsesyjnej zazdrości. Mógłby to być równie dobrze każdy inny utwór nadający się do grania w salonie przy odpowiednich umiejętnościach pianisty i skrzypka.

Padło jednak na dzieło, które Ludwig van Beethoven dedykował francuskiemu skrzypkowi, nadwornemu artyście Napoleona Bonaparte. Może to był dowód uznania dla wirtuozowskich walorów muzyka, a może nawet częściowo wynikało z fascynacji Napoleonem. W każdym razie do chwili, gdy w ostatnim dziesięcioleciu XIX wieku ukazało się opowiadanie Tołstoja nikt nie łączył pięknej i bliskiej romantycznemu stylowi muzycznemu sonaty na skrzypce i fortepian z problemami małżeńskimi. Po uzyskanym rozgłosie literackim „Sonata Kreutzerowska” znów wróciła do muzyki. Zajął się nią czeski kompozytor Leoš Janáček w 1908 roku tworząc I Kwartet smyczkowy wg Sonaty Kreutzerowskiej Lwa Tołstoja, choć wśród wątków muzycznych jest tam też cytat z Beethovena, ślad dramatu opisanego przez autora Anny Kareniny znajdujemy też w jednej z pieśni Dymitra Szostakowicza.

• « poprz.
• nast. »