Przegląd nowości

Zapomniane primadonny II

Szczegóły

Opublikowano: sobota, 26, marzec 2011 01:00

Sopran z Białegostoku

Rosy Raisy przez długi czas zupełnie nie kojarzono z Polską, często przypisywano jej narodowość włoską, a bywało że i amerykańską. Tymczasem śpiewaczka naprawdę nazywała się Róża Bursztyn lub Bernstein i urodziła się w rodzinie żydowskiej w Białymstoku, gdzie spędziła dzieciństwo. Burzliwe koleje losu jej rodziny rzuciły ją do Włoch, dokąd w 1897 uciekła z całą rodziną przed pogromami Żydów prowokowanymi przez Rosjan. We Włoszech uczyła się śpiewu u Ewy Tetrazzini (siostry sławnej śpiewaczki Luizy Tetrazzini), a później u Barbary Marchisio. Debiutowała w 1912 roku w Rzymie. Na początku kariery przybrała pseudonim artystyczny Rosa Raisa. Historia występów tej śpiewaczki na scenie La Scali związana jest z dwoma wydarzeniami. Głośną prapremierą  Turandot Pucciniego, 25 kwietnia 1926 roku, podczas której Raisa śpiewała partię tytułową. Dwa lata wcześniej, 1 maja 1924 wzięła udział w prapremierze Nerona Boito (Asteria). Ponadto podziwiano ją tutaj w partiach: tytułowej Francesci da Rimini (luty 1916), Leonory w Trubadurze (kwiecień 1925). W maju 1928 wróciła jako Magdalena w Andrea Chenier.

W 1913 roku  przeniosła się do USA, gdzie często występowała w Chicago, które wybiera  na miejsce stałego zamieszkania. Historycy doliczyli się 275 występów w tym mieście. Pierwszy raz wystąpiła kilka miesięcy po rzymskim debiucie i zaśpiewaniu partii Leonory w Oberto conte di San Bonifacio Verdiego, w Teatro Regio w Parmie (wrzesień 1913 roku). Pierwszą partią jaką tutaj zaśpiewała, była tytułowa Aida. Później oklaskiwano ją jako Izabellę Aragońską w Krzysztofie Kolumbie Franchettiego, tytułową Isabeau w operze Mascagniego, i Desdemonę w Otellu oraz Amelię w Balu maskowym Verdiego. "Głos Raisy obdarzony był szczególnym blaskiem, fenomenalną siłą, aksamitnym brzmieniem i ogromnym ładunkiem emocjonalnym." - napisał Albert Goldberg. Rosa Raisa z Chicago wyjeżdżała na kolejne występy w europejskich teatrach operowych - La Scala, Covent Garden, Opera Paryska oraz Teatro Regio w Turynie. Jej mężem był baryton Giacomo Rimini, z którym w Chicago w 1937 roku otworzyła szkołę wokalną. Nigdy nie wystąpiła w Polsce.