Przegląd nowości

Pełnoletnie Sacrum Profanum

Szczegóły

Opublikowano: wtorek, 12, październik 2021 11:45

Sprawę komplikuje do pewnego stopnia fakt, że śpiewany tekst ułożony jest w sztucznym języku lożbańskim, stworzonym na potrzeby komunikacyjne ze sztuczną inteligencją. A zatem stanowi on dla odbiorcy wyłącznie czysty materiał dźwiękowy, mimo że tłumaczenie wyświetlane jest symultanicznie na ekranie. Na mniej radykalną skalę Nowak postąpił podobnie w operze ahat-ilī – siostra bogów, częściowo rozgrywającej się w martwych językach: akadyjskim, grece, łacinie i azteckim, przydających tej mitologicznej historii znamion archaiczności.

Zabieg ten i tym razem wprowadza brechtowski efekt obcości, który w tym przypadku lepiej przetłumaczyć jako dziwności, która przekłada się na niepokojącą aurę dźwiękową. Muzyka ściśle podąża nie tyle za tekstem, ile przywoływanymi przezeń sytuacjami, nie stroniąc od czasu do czasu od dosłownej ilustracyjności, kiedy ostinato wiolonczeli naśladuje kroki.

Kiedy indziej pojawia się stylizacja – w scenie dworskiej dają znać o sobie pierwiastki powściągliwej archaizacji. Solowa partia obejmuje zarówno śpiew, jak i melodyczną deklamację, a także mniej konwencjonalne środki artykulacji jak karykaturalne obniżanie głosu graniczące z charczeniem. Jej odtwórczyni – Joanna Freszel - w wirtuozowski sposób operuje tymi różnymi środkami wyrazu, płynnie przechodząc pomiędzy nimi. Z kolei orkiestra wchodzi z nią w bardzo zróżnicowane relacje, zawsze jednak pozostając na drugim planie i nie wysuwając się przed śpiewaczkę.

• « poprz.
• nast. »