Przegląd nowości

Kobiety od klawiszowców

Szczegóły

Opublikowano: środa, 07, kwiecień 2021 07:25

Dwie płyty wydane przez oficynę DUX prezentują recitale w wykonaniu dwóch ambitnych pań grających z zapamiętaniem na instrumentach klawiszowych. Joanna Sochacka zapoznała nas z rzadko wykonywaną twórczością fortepianową Grażyny Bacewicz, traktowanej stereotypowo jako mistrzyni muzyki skrzypcowej. Z kolei Ewa Rzetecka-Niewiadomska dała przegląd twórczości na organy Rodziny Bachów, a więc papy Jana Sebastiana, oraz synów Carla Philippa Emanuela, Johanna Christopha i Wilhelma Friedemanna. Co wynika z tego zestawienia? Obie artystki prócz działalności koncertowej na całym świecie oddają się także pedagogice muzycznej w swoich macierzystych uczelniach. Obie podążają w górę po szczeblach naukowej kariery zdobywając po kolei stopnie doktora, doktora habilitowanego itd. Obie poszukują ciekawego i niosącego ważkie przesłanie edukacyjne repertuaru do swych wykonań. Dla pianistki Joanny Sochackiej odkrywanie twórczości fortepianowej Grażyny Bacewicz to pogłębienie wiedzy o tej najwybitniejszej z polskich, a może i największej ze wszystkich kompozytorek, jakimi może się poszczycić światowa muzyka.

Jest to także świadectwo na podreperowanie tezy, iż nie ma sensu dzielenie muzyki na męską i kobiecą. Utwory fortepianowe Bacewiczówny są przejawem twórczej mocy, wręcz męskiej siły i kreacji nowych światów dźwiękowych. I takie są też wykonania trzech Sonatoraz trzech Etiud koncertowych, pełne rozmachu wirtuozowskiego, popisu znakomitą techniką palcową, ale zarazem umiejętnością do zmian nastroju na bardziej liryczny, choć całkowicie pozbawiony płytkiego banału. Wielką zasługą Joanny Sochackiej jest nagranie po raz pierwszy w świecie tych kompozycji Bacewiczówny, które nie doczekały się wydania nutowego. Artystka przygotowała wykonanie i nagranie Etiudy koncertowej z 1949 roku oraz Sonaty fortepianowejz roku 1930 wprost z rękopisów autorki. Przy okazji okazało się, że nasza kompozytorka w okresie przedwojennym była jeszcze bardziej nowatorska i awangardowa niż w czasach późniejszych. Jej młodzieńcza Sonata, która nawet nie jest numerowana, zawiera rozliczne pomysły harmoniczne i strukturalne o charakterze eksperymentalnym i nie używa wcale tak później często cytowanej motywiki ludowej. A przecież była ta wczesna Bacewiczówna zafascynowana twórczością Karola Szymanowskiego. Inaczej przedstawia się propozycja Ewy Rzeteckiej-Niewiadomskiej. Z wykształcenia klawesynistka i organistka wiele czasu poświęciła na poznawanie twórczości baroku i epok wcześniejszych, ma np. na koncie nagranie utworów klawesynowych Henry Purcella, choć nie stroniła od wykonywania muzyki całkiem współczesnej.

• « poprz.
• nast. »