Przegląd nowości

Nieznane listy Grzegorza Fitelberga w archiwach wiedeńskich.

Szczegóły

Opublikowano: czwartek, 13, sierpień 2020 21:30

¹Austriacka Biblioteka Narodowa – Zbiory Muzyczne i Zbiory Rękopisów. 

²Szefem, bądź też pierwszym dyrygentem Filharmonii Warszawskiej, był Fitelberg w latach 1909-1911 oraz 1923-1934.

³Fitelberg kierował Orkiestrą Radiową w Warszawie do wybuchu II Wojny Światowej. W 1945 roku Zespół reaktywowano, ale w Katowicach (dzisiejszy NOSPR). Po powrocie do kraju - Fitelberg, w roku 1947 stanął ponownie na czele Orkiestry, pozostając jej szefem aż do śmierci w Katowicach, czyli do roku 1953.

⁴Cytaty pochodzą z różnych recenzji m.inn. P.Rytla, S.Niewiadomskiego, J.Wertheima, zawartych w dwutomowym dziele Romana Jasińskiego pt.: „Na przełomie epok” i „Koniec epoki”. PIW 1979 i 1986.

⁵Piotr Rytel 0 Gazeta Polska, 30.XII. 1934

⁶Stanisław Niewiadomski - Dzień Polski, 12.10.1930 

⁷Bliskie kontakty pomiędzy Bergiem a Fitelbergiem rozwinęły sie szczególnie na początku lat trzydziestych. Na przykład w styczniu roku 1931 obaj przebywali w Cambridge podczas Konkursu Kompozytorskiego Międzynarodowego Towarzystwa Muzyki Współczesnej.

⁸Zbiory Rękopisów Universal Edition w Wiedeńskiej Bibliotece Ratuszowej.

⁹Hans W. Heinsheimer (1900-1993). Kompozytor, wydawca, dziennikarz. Od 1924 roku kierował działem operowym w wydawnictwie Universal Edition w Wiedniu. Działał jako redaktor słynnego periodyku muzycznego Anbruch. Po przyłączeniu Austrii do III Rzeszy wyemigrował do USA, gdzie pracował między innymi w wydawnictwach Boosey & Hawkes oraz G.Schirmer. Propagował twórczość wielu młodych wówczas kompozytorów, między innymi. Leonarda Bernsteina, Gian Carlo Menottiego, Samuela Barbera.

¹⁰Do polskiej premiery „Wozzecka“ dojdzie w Teatrze Wielkim w dniu 14.4.1984, pod kier. muz. Roberta Satanowskiego, z Jerzym Kuleszą w roli tytułowej.

¹¹Alfred Gradstein (1904-1954) Kompozytor i dyrgent. Studiował w Warszawie, w Wiedniu i w Paryżu, skąd powrócił do Polski w roku 1945. Tu zasłynął głównie jako twórca wielu sztandarowych pieśni masowych.

¹²Mieczysław Rappaport (wiolonczelista i kompozytor), Przez wiele lat był koncertmistrzem orkiestry operowej Teatru Polskiego w Katowicach i pedagogiem w Prywatnym Konserwatorium w Katowicach mającym siedzibę przy ulicy Chopina 16. Współpracował także z katowickim Polskim Radiem. W 1933 roku opuścił Polskę, udając się do Palestyny, gdzie działał głównie jako kompozytor. Zmarł w Hajfie w roku 1968. Włodzimierz Ormicki (1905-1974). Dyrygent, kompozytor i pedagog, współorganizator WOSPR w Katowicach. W latach 1953-1963: kierownik artystyczny Opery Śląskiej w Bytomiu.

¹³Mezzosopranistka Izabella Szereszewska, (1894-1989), po studiach w Moskiewskim Konserwatorium występowała na scenach Rosji. Od roku 1921 do roku 1932, kiedy to z przyczyn zdrowotnych zakończyła karierę, występowała w Operze Warszawskiej oraz na innych scenach krajowych. W latach wojny była więźniem Getta, gdzie zginęli jej rodzice, (o śmierci ojca wspomina Adam Czerniakow swoich Dziennikach  Getta, na str. 143 – PWN, Warszawa 1983), a skąd udało jej się wydostać wraz z córką Zosią, która zginęła w czasie Powstania Warszawskiego. Po wojnie była Szereszewska asystentką reżysera w Teatrze Wielkim. Zmarła w Skolimowie. (Wg. III tomu "Słownika biograficznego teatru polskiego" Instytutu Sztuki PAN w Warszawie 2017).

¹⁴Karol Bader był w latach 1926-1931 posłem RP w Wiedniu. Wielkie zasługi położył w propagowaniu muzyki polskiej w Austrii, w szczególności dzieł Karola Szymanowskiego. W owych latach, dzięki Baderowi, na estradach koncertowych Wiednia wystąpiło wiele postaci polskiego życia muzycznego.

¹⁵Wiener Zeitung, 19.2.1927, Str 6

¹⁶Wszystkie cytaty z korespondencji K.Szymanowskiego pochodzą z listów znajdujacych sie w Zbiorach Muzycznych Biblioteki Uniwersyteckiej w Warszawie.

¹⁷  Neue Freie Presse, 25.3.1928 str.19

• « poprz.
• nast. »