Przegląd nowości

Operowe Polonica

Szczegóły

Opublikowano: wtorek, 01, czerwiec 2021 07:03

W obszernej światowej literaturze operowej najczęściej wykorzystywana jest historyczna tematyka włoska, francuska, hiszpańska, trafia się też japońska, czy chińska sporo jest starożytności. Natomiast stosunkowo rzadko trafia się w librettach tematyka polska, czeska czy ruska. Oczywiście pomijam w tym miejscu narodowych twórców. Spróbujmy prześledzić operowe polonica w wielkiej i znanej literaturze operowej. Jednym słowem - jak wyobrażali sobie Polskę i Polaków kompozytorzy i libreciści różnych epok i nacji, znając nas najczęściej tylko z ... opowiadania.

Listę operowych poloniców otwiera popularna przed laty Lodoiska Luigi Cherubiniego, komedia heroiczna włoskiego kompozytora z Florencji, której akcja rozgrywa się na terenie Polski ok. 1600 roku. Głównym bohaterem opery jest hrabia Floreski, który wraz ze służącym Varbelem, poszukuje zaginionej w niewyjaśnionych okolicznościach ukochanej Lodoϊski. Oczywiście jak w dziełach tego gatunku wszystko kończy się szczęśliwie, para głównych bohaterów po wielu perypetiach odnajduje się i odzyskuje wolność. Prapremiera opery, która odbyła się 18 lipca 1791 roku w Paryżu okazała się wielkim sukcesem kompozytora. W sumie odbyło się 200 przedstawień co było astronomiczną – na owe czasy – liczbą. 2 grudnia 1809 roku dzieło wystawiono w Warszawie, polską wersję libretta opracował Wojciech Bogusławski. Jednak na oryginalną francuską wersję językową przyszło nam poczekać 200 lat. Usłyszeliśmy ją dopiero 17 marca 2008 roku w wersji koncertowej zrealizowanej w ramach Festiwalu Beethovenowskiego. Wykonanie to zostało utrwalone w nagraniu płytowym. Gismondo re di Polonia (Zygmunt król Polski) włoskiego kompozytora Leonarda Vinci, to kolejna zupełnie zapomniana (chyba właściwszym określeniem byłoby – dotychczas nieznana) opera o polskiej tematyce. Jej prapremiera miała miejsce w Teatro delle Dame w Rzymie 11 stycznia 1727 roku. Akcja opery nawiązuje do okoliczności zawarcia unii lubelskiej, za panowania Zygmunta II Augusta. Oczywiście głównym wątkiem jest miłość jaką obdarzyła Przemysława, księcia Litwy, Judyta, córka króla Zygmunta. Ostatnio operę wystawiono 2 września 2018 roku w Gliwicach. Z udziałem słynnego kontratenora Maxa Emanuela Cenčić w roli tytułowego władcy, Dilyary Idrisovej w partii Judyty oraz Aleksandry Kubas-Kruk jako Primislao. Rok później – 20 listopada 2019 roku, prowadzona przez Martynę Pastuszkę Orkiestra Historyczna zaprezentowała na Zamku Królewskim w Warszawie wykonanie koncertowe. Operę w zdigitalizowanych archiwach berlińskiej Sing-Akademie odnalazła w 2017 roku Martyna Pastuszka, której zawdzięczamy również  możliwość jej poznania.  

• « poprz.
• nast. »