Przegląd nowości

Kapelmistrz na syberyjskim zesłaniu

Szczegóły

Opublikowano: piątek, 28, kwiecień 2023 07:03

Ale to nie z powodów muzycznych autor pamiętnika zesłańca trafił na katorgę. Udzielił pomocy emisariuszowi powstania listopadowego, ktoś doniósł i surowy wyrok przesądził o jego losie. Muzyka natomiast dała nadzwyczajne złagodzenie kary i po siedmiu latach działalności koncertowej w Tobolsku przyniosła ułaskawienie. Mikołaj Grabowski posługując się stylem kabaretu poetyckiego dokonał adaptacji wspomnień Konstantego Wolickiego, a szczególny czas wojny tuż przy naszej granicy skłonił do wyrazistego, wzmocnionego środkami teatralnymi opisu Rosji z jej prawami, obyczajami, okrucieństwem, przemocą.

Wybór tematu dobry, jednak być może zbyt gorliwie podnoszący poprzeczkę nienawiści w stosunku do sąsiadów, których się nigdy nie pozbędziemy. Co wiemy o autorze Wspomnień wydanych w 1876 roku we Lwowie, a więc w zaborze austriackim? Wolicki był wykształconym muzykiem, po konserwatorium paryskim.

Jako narrator tej opowieści dokonał niezwykłej przemiany etycznej i psychologicznej w muzykach orkiestry, bo przez 7 lat pracy z tym zespołem nikogo nie uderzył, choć zgodnie z panującymi obyczajami miał takie prawo. Zastosował inną, o wiele bardziej oddziałującą na ludzi metodę wychowawczą, a zareazem resocjalizacyjną. Muzykom, których miał ukarać nakazywał ubrać się w strój koncertowy, wziąć pulpit i nuty, i grać w używanej na bieżąco toalecie. Tam otrzymywali porcję szyderstw i docinków. Wielu w ten sposób ukaranych błagało na kolanach, by raczej kazał ich wybatożyć, a nie poniżał i narażał na drwiny w ten wyszukany sposób. Jak pisał Dostojewski razy i rany zadane ciału łatwiej się goją niż te zagłębione w psychice. 

• « poprz.
• nast. »