Przegląd nowości

Miałeś chamie kochające serce…

Szczegóły

Opublikowano: środa, 14, grudzień 2022 20:34

... ostał ci się ino nóż. Posłuży on do wyrównania rachunku krzywd, gdy nadejdzie tego pora w na poły baśniowej Galicji utożsamianej z biblijną Galileą, w której wieś cicha, wieś spokojna. Do czasu. Gdy przebierze się miara. Epizod z Jakubem Szelą występuje w Weselu Stanisława Wyspiańskiego, ale już jako niekwestionowany, pierwszoplanowy bohater pojawi się w powieści Radosława Raka i opartym na nim przedstawieniu Beniamina Marii Bukowskiego Baśń o wężowym sercu w Narodowym Teatrze Starym w Krakowie.

Do pewnego stopnia rządzi nim gra lustrzanych odbić. Taką będzie, jak w koszmarnym śnie, nieoczekiwana zamiana miejsc pomiędzy dziedzicem Wiktorynem Boguszem a jego kmieciem Jakubem Szelą, przywołująca stary topos karnawałowego z chłopa króla. Zresztą, niczym co roku dokonująca się w ten sposób odnowa czasu i władzy, tak spektakl zatacza okrąg i powraca do punktu wyjścia, a więc znowu „porządek panuje w Galilei“.

Czyżby więc rabacja jawiła się jedynie oczyszczającym kataklizmem, epizodem, po którym świat, który na moment wypadł z kolein, i tak powróci na swe dawne miejsce? Akcja toczy się w cieniu stojącej na proscenium rajskiej jabłoni (dek. Aleksandra Żurawska), dla każdej ze stron posiadającej inną wymowę. A więc danego przez Boga raz na zawsze odwiecznego porządku i panowania jednych nad drugimi, albo przeciwnie, a mianowicie przedwiecznej równości wszelkiego stworzenia. Dla pierwszych wszelki zamach na ich przywileje wpisuje się w dziedzictwo grzechu pierworodnego i stanowi ponowienie kainowej zbrodni, drugich zaś utrzymuje się w poczuciu winy i w przekonaniu, że ich kondycja jest konsekwencją tychże, a więc poniekąd sami są odpowiedzialni za swój los i utraconą pomyślność. 

• « poprz.
• nast. »