Przegląd nowości

Saksofon dobry na wszystko

Szczegóły

Opublikowano: piątek, 02, czerwiec 2023 10:56

Transkrypcje popularnych utworów na różne instrumenty mają „dwojaki” cel. Rozszerzają repertuar dla wykonawców, a także pozwalają spojrzeć na dobrze znaną muzykę z oryginalnej, niecodziennej perspektywy. Oba z tych przypadków prezentuje nowa płyta Acte Préalable zawierająca Polskie Miniatury-Styl Romantyczny w transkrypcji na saksofon z fortepianem. Saksofonistą jest tutaj doświadczony muzyk i popularyzator gry na tym instrumencie Dariusz Samól, zaś pianistki są dwie, obie współpracujące z solistami na Akademii Sztuki w Szczecinie, Ewa Ruszała i Urszula Szyryńska. Dobór romantycznych miniatur jest różnorodny i interesujący, bo choć mamy tu najbardziej melodyjne utwory skomponowane przez polskich twórców, to pochodzą one z różnych okresów w historii muzyki, z romantyzmu, postromantyzmu, ale także modernizmu. Nad wszystkim jednak dominuje charakterystyczny, wibrujący i „lejący się” dźwięk saksofonu, który jednak ogromną karierę zrobił w muzyce jazzowej i popularnej, a do tzw. klasyki trafiał sporadycznie. 

W zależności od charakteru utworu i skali instrumentu solowego, który ma zastąpić saksofon Dariusz Samól gra albo na jego wersji sopranowej lub altowej. Przykładem niech będzie najdłuższy utwór na płycie, już nie miniatura, ale rozbudowana forma – Andante et Rondo alla Polacca op. 42 Ignacego Feliksa Dobrzyńskiego. Ten miły dla ucha kawałek z dominującym rytmem polonezowym w oryginale skomponowany na flet z orkiestrą, jest dostosowany do możliwości wykonawczych doskonałego flecisty, więc zagranie typowych fletowych figuracji na saksofonie sopranowym stanowi nie lada sztukę. Inny przykład stanowi transkrypcja słynnej Legendy op. 17 Henryka Wieniawskiego w oryginale napisanej na skrzypce z orkiestrą lub fortepianem, gdzie skrzypce grają niekiedy akordowo, co na saksofonie jest niemożliwe. Dariusz Samól musiał więc ograniczyć skrzypcową fakturę do jednej linii melodycznej intonującej frazę muzyczną. Poważniejszym zadaniem było też przełożenie na saksofon i fortepian Walca z Serenady op. 2 na orkiestrę smyczkową. Mniej problemów ze stworzeniem transkrypcji na saksofon (w tej pracy odnotować trzeba udział samego Dariusza Samóla, jak i Ewy Ruszały) stwarzały np. znana Melodia Ignacego Jana Paderewskiego jak i Etiuda op. 4 nr 3 Karola Szymanowskiego. Oba te piękne utwory znane z licznych wersji i przeróbek, jakby stworzone są do swobodnych aranżacji na różne składy instrumentalne. Co innego z dwoma wczesnymi Preludiami Karola Szymanowskiego z op. 1, które wymagały większej wyobraźni muzycznej, aby uczynić je melodiami romantycznymi. Na płycie znalazły się też transkrypcje utworów mniej znanych lub rzadziej granych, jak Nokturnu z op. 72 Fryderyka Chopina, Walca A-dur Stanisława Moniuszki, czy krótkiej sceny baletowej z opery Władysława Żeleńskiego Konrad Wallenrod. Zupełnym odkryciem są natomiast dwa utwory Adama Wrońskiego, Mazurek i Kołysanka. W każdej z tych kategorii saksofony solisty brzmią interesująco i błyskotliwie, nie starają się naśladować innych instrumentów, ale tworzą nową jakość muzyczną.

                                                                           Joanna Tumiłowicz

• « poprz.
• nast. »