Przegląd nowości

Luterskie requiem

Szczegóły

Opublikowano: wtorek, 22, listopad 2022 06:59

Hamburczyk Johannes Brahms, jak przystało na północne Niemcy, z metryki był luteraninem, choć w dojrzałym wieku stał się raczej agnostykiem. A zatem w swoim Niemieckim requiem do słów Pisma Świętego op. 45 wykorzystał dobrane przez siebie samego wersety z biblijnych przekładów Martina Lutra. Jest to utwór wyrosły z ducha protestanckiego, surowego przeżywania wiary. Stąd uprzywilejowana rola chóru czyli zboru zjednoczonego w śpiewie na chwałę Pana.

Dominuje postawa pietyzmu, a więc skupienia, oraz klimat modlitewnej medytacji, a nie spektakularnej dramaturgii czy retorycznych gestów muzycznych. Brahms nie posiadał doświadczeń na polu opery, choć przymierzał się do skomponowania Rinalda, czego ostatecznym efektem stała się tak zatytułowana kantata. Nie miał zatem pokusy odwoływania się do tego rodzaju praktyk czy przenoszenia rozwiązań z tamtego rodzaju artystycznego.

Podczas krakowskiego wykonania Niemieckiego requiem 30 października z udziałem zespołów Capellæ Cracoviensis: orkiestry i chóru, prowadzący je Jan Tomasz Adamus przyjął raczej rolę celebransa niż kapelmistrza żądnego zewnętrznych efektów obliczonych na tani poklask. Czyli w polskich realiach owację na stojąco. Z tego powodu odłożył batutę i kształtował rozwój w długich przebiegach i majestatycznych tempach. O ile sprawdzało się to w dwóch pierwszych ogniwach: Selig sind, die da Leid tragen (Błogosławieni, którzy się smucą), oznaczonym jako Andante meno mosso con espressione, oraz z lekka marszowym Denn alles Fleisch, es ist wie Gras (Bo każde ciało jest jak trawa), to brak większego zróżnicowania w tym zakresie w dalszych skutkował, że od jakiegoś momentu zaczęło się wkradać odczucie pewnej monotonii.

• « poprz.
• nast. »