Przegląd nowości

Poczet śpiewaków ukraińskich: Ołeksandr Myszuga (1853-1922)

Opublikowano: niedziela, 03, kwiecień 2022 21:39

Tym razem tenor z przeciwległej strony Ukrainy – z Galicji, siłą rzeczy związany z kolei z polską kulturą muzyczną. Urodził się w 1853 roku pod Lwowem, w którym śpiewał potem od 15 roku życia w chórze cerkiewnym przy unickiej katedrze św. Jura. Z wykształcenia był nauczycielem. Śpiewu uczył się we lwowskim konserwatorium u basa Walerego Wysockiego, doskonaląc następnie swoje umiejętności w Mediolanie u Alberta Giovanniniego i w Paryżu u Giovanniego Sbriglii.

 

Aleksander Myszuga 1

 

W 1880 roku we lwowskim Teatrze Skarbkowskim debiutował w partii Stefana w Moniuszkowskim Strasznym dworze. Podobnie jak Sołomija Kruszelnyćka uchodził za najwybitniejszego odtwórcę dzieł tego kompozytora, w tym Jontka w Halce, występując również na scenie warszawskiego Teatru Wielkiego (między innymi w 1911 roku w ramach siedemsetnego przedstawienia tego dzieła). Uczestniczył w prapremierach oper Władysława Żeleńskiego, uznanego za następcę tamtego: krakowskiej Goplany (Kirkor) oraz lwowskiej Janka (tytułowa, w ramach otwarcia nowego teatru miejskiego). We Włoszech występował pod pseudonimem Filippi, przyjętym dla uczczenia pamięci ojca, noszącego to imię (Pyłyp).


Po raz pierwszy zaprezentował się tam w Forli w 1883 roku jako Lionel w Marcie Friedricha Flotowa. Dał się poznać na scenach operowych Wiednia, Mediolanu, Paryża, Londynu, Berlina i Petersburga. Posiadał bardzo rozległy repertuar.

 

Aleksander Myszuga 2

 

Poczynając od włoskiego belcanta spod znaku Gaetano Donizettiego (Edgar w Łucji z Lammermooru, Fernando w Faworycie, Nemorino w Napoju miłosnym) poprzez Giuseppe Verdiego (Książę w Rigoletcie, Manrico w Trubadurze, Alfred w Traviacie, Ryszard w Balu maskowym, Radames w Aidzie, tytułowy Otello) po weryzm (Turiddu w Rycerskości wieśniaczej Pietro Mascagniego i Cavaradossi w Tosce Giacomo Pucciniego). Zasłynął jako jeden z pierwszych wykonawców partii Cania w Pajacach Ruggero Leoncavalla, który w dowód uznania ofiarował mu z dedykacją wyciąg fortepianowy swojej opery. Zarówno francuskie grands opéras (Raul w Hugonotach i Eleazar w Żydówce), jak komiczne (tytułowy Fra Diavolo Daniela François Esprit Aubera) i liryczne (tytułowi: Faust i Romeo w operach Charles'a Gounoda), a ponadto Don José w Carmen Georges'a Bizeta. To także niemiecka opera romantyczna: Maks (Wolny strzelec Webera) i Wagnerowski Lohengrin.


Wreszcie muzyka rosyjska. Tytułowy Neron oraz Sinodal w Demonie Antona Rubinsztejna, Leński w Eugeniuszu Onieginie i Herman w Damie pikowej Piotra Czajkowskiego. Wraz z Sołomiją Kruszelnyćką wystąpił jako Andrij w rodzimej śpiewogrze Zaporożec za Dunajem Semena Hułaka-Artemowśkiego. Dysponował głosem typu lirico spinto. Ceniony szczególnie za walory interpretacyjne swoich kreacji wokalnych, w których przywiązywał znaczną wagę do muzycznej charakterystyki postaci i wyrazu jej uczuć.

 

Aleksander Myszuga 3

 

W nowym stuleciu zajął się działalnością pedagogiczną w kijowskiej szkole muzyczno-dramatycznej Mykoły Łysenki oraz w konserwatorium warszawskim, finansowo wspierał zaś lwowski Instytut Muzyczny im. Łysenki. Zmarł w czasie kuracji w Schwarzwaldzie w 1922 roku. Moja Babcia miała jeszcze okazję słyszeć go we wczesnym dzieciństwie. W Polsce znany pod imieniem Aleksander. W niektórych zagranicznych źródłach występuje błędna transkrypcja nazwiska, ponieważ po ukraińsku pisane jest przez „ґ“ z kutasikiem, występujące wyłącznie w tym języku, a które wymawia się jako „g“ a nie „h“. Dołączam link do nagrania w jego wykonaniu pieśni Vorrei morrire Francesco Paolo Tostiego. 

 

https://www.youtube.com/watch?v=EsP0LzhwZvg

                                                                      

                                                                                          Lesław Czapliński