Przegląd nowości
Polscy artyści na praskich scenach (4)
- Szczegóły
- Opublikowano: niedziela, 26, grudzień 2021 06:39
Powojenne epizody
Pierwsza po wojnie, już w 1948 roku, pojawia się tutaj Ewa Bandrowska-Turska, która najpierw 11 września śpiewa partię tytułowej Madama Butterfly w operze Pucciniego, a kilka dni później zachwyca jako Violetta w Traviacie Verdiego. W tym samym czasie występuje baryton Jerzy Sergiusz Adamczewski, solista Opery Poznańskiej, późniejszy asystent Felsensteina w Komische Oper w Berlinie.
Jego praskie dokonania to: Stary Germont, ojciec Alfreda w Traviacie i Sharpless w Madama Butterfly. Kilka miesięcy później (w maju 1949) ma miejsce gościnny występ związanej z Operą Bytomską Natalii Stokowackiej, która śpiewa partię Mimi w Cyganerii. I tak już zostanie na wiele lat, polscy śpiewacy pojawiać się będą w Národnim Divadle najczęściej gościnnie. Ich występy obejmują jedną, dwie partie śpiewane dwa czasami trzy razy. Tak było w przypadku Natalii Stokowackiej, solistki Opery Śląskiej w Bytomiu, która w sezonie 1948/1949 zaśpiewała partię Mimi w Cyganerii oraz Krystyny Szostek-Radkowej, którą w 1960 roku podziwiano jako Eboli w Don Carlosie Verdiego, czy Andrzeja Hiolskiego – Oniegina w sezonie 1959/1960.
Również Teresa Żylis-Gara – Tatiana w Eugeniuszu Onieginie (1969) i Delfina Ambroziak Hrabina w Weselu Figara. Bolesław Pawlus – Herman w Damie pikowej oraz Radosław Żukowski – Król Filip II w Don Carlosie (1990) to występy jednorazowe. Podobnie ma się rzecz z Hanną Rumowską-Machnikowską oraz Teresą Wojtaszek-Kubiak, które w 1972 roku zaśpiewały po jednym przedstawieniu Madama Butterfly, oraz Leonardem Andrzejem Mrozem, tytułowym Don Giovannim w sezonie 1974/1975.
Sezon wcześniej pojawiała się gościnnie jako Gilda Alicja Słowakiewicz, w tym czasie solistka Opery Wrocławskiej. Dziesięć lat później po jednym występie w partii Violetty w Traviacie dały panie: Urszula Trawińska-Moroz (1983), Krystyna Tyburowska i Antonina Kowtunow (1984) oraz Joanna Cortés i Joanna Wrożyna (1986). Również raz pojawili się tutaj: Kałudi Kałudow – Książę w Rigoletcie (1988) i Krzysztof Szmyt – Belmonte w Uprowadzeniu z seraju Mozarta (1991), Stanisław Kowalski – Rudolf w Cyganerii (1976). Bohaterką jednej partii – Hrabina w Weselu Figara w sezonie 1970/1971 była też Delfina Ambroziak, solistka Teatru Wielkiego w Łodzi.
Teresa May-Czyżowska, również solistka tego teatru ma w swoim artystycznym życiorysie kilkakrotne występy wiosną 1974 roku. Najpierw zachwycała jako Konstancja w Uprowadzenia z seraju Mozarta, później Gilda w Rigoletcie. Podobnie ma się rzecz ze Zdzisławą Donat, solistką stołecznego Teatru Wielkiego, która również była bohaterką gościnnych występów w dwóch partiach: najpierw Gildy (13 czerwca 1974), później Konstancji w Uprowadzeniu z seraju (10 stycznia 1977).
W sezonie 1985/1986, jako Azucena w Trubadurze, pojawiła się Maria Olkisz. Bohaterem dwóch partii byli też: Józef Przestrzelski, Pinkerton w Madama Butterfly (1984)i Książę w Rigoletcie (1987) oraz Sylwester Kostecki – Cavaradossi w Tosce w 4 stycznia 1990 roku i Radames w Aidzie 6 listopada 1994 roku. W sezonie 1989/90 pojawiał się tutaj Radosław Żukowski, którego oklaskiwano jako króla Filipa II w Don Carlosie. Nieco dłużej zaznaczył tutaj swoją obecność szczeciński tenor Krzysztof Molęda współpracujący w latach 1976-1982. Najczęściej pojawiał się jako Rudolf w Cyganerii, oraz Cavaradossi w Tosce Pucciniego.
Do tych dwóch partii dołożył jeszcze Alfreda w Traviacie. Molęda niemal bezpośrednio ze sceny Národnego Divadla przeskoczył najpierw do Freibergu, później drezdeńskiej Semperoper. Zasłużonym uznaniem cieszyła się tutaj Barbara Zagórzanka, której piękny głos i aktorski talent podziwiano przez pięć sezonów. Zaczęła w 1985 roku od tytułowej partii w Tosce, później, od 1988 roku była Sentą w Holendrze tułaczu Wagnera, trzecia rola to Leonora w Trubadurze. Każdą z tych partii śpiewała po kilka razy (do 1990 roku).
Również Adam Zdunikowski, solista teatru Wielkiego w Warszawie, absolwent Akademii Muzycznej w Warszawie w klasie prof. Romana Węgrzyna, na dłużej podjął współpracę z tą sceną. Zaczął we wrześniu 1988 roku partią Hrabiego w Cyruliku sewilskim, później pojawił się jako Tamino w Czarodziejskim flecie, a od 24 czerwca 1999 roku występował jako Castor w Castor et Pollux Jeana-Philippe Rameau. Kolejne partie to: Alfred w Traviacie, Ferrando w Cosi fan tutte, Vitek w Daliborze oraz Jenik w Sprzedanej narzeczonej i Don Ottavio w Don Giovannim. W sumie do 2003 roku zaśpiewał dziesięć partii w ponad 150 przedstawieniach.
W czasie kiedy występował tutaj Zdunikowski, w 1996 roku pojawił się Mikołaj Zalasiński, który zaśpiewał partię Figara w Cyruliku sewilskim. Po kilkuletniej przerwie polskie nazwiska wróciły na praskie afisze. 14 czerwca 2003 roku pojawiła się Beata Raszkiewicz, jako Donna Anna w Don Giovannim. Kilka miesięcy później (10 października) oklaskiwano w tej samej operze Agę Mikolaj (Agnieszka Mikołajczyk, jedna z ostatnich uczennic legendarnej poznańskiej primadonny Antoniny Kaweckiej), która wystąpiła trzykrotnie jako Donna Elvira.
Bezpośrednio po Adze Mikolaj pojawiła się w Pradze Agnieszka Bochenek-Osiecka, która debiutowała na scenie Statni Opera 29 października 2003 roku partią Królowej Nocy w Czarodziejskim flecie Mozarta, później (lata 2004, 2005) zachwycała praskich melomanów kreacjami Violetty w Traviacie i Gildy w Rigoletcie. 23 marca 2009 partię Tatiany w premierze Eugeniusza Oniegina Czajkowskiego zaśpiewała Wioletta Chodowicz, młoda sopranistka uczennica prof. Agaty Młynarskiej w Akademii Muzycznej we Wrocławiu. Jej debiut miał miejsce w Teatrze Wielkim w Poznaniu, gdzie w 2002 roku zaśpiewała partię Hrabiny w Weselu Figara.
Rok po debiucie została solistką Opery Wrocławskiej, gdzie między innymi zaśpiewała Paminę, Mimi, Micaëlę. W 2004 roku partią Halki debiutowała na scenie Opery Narodowej w Warszawie. Do Pragi wróciła już dwa miesiące po debiucie i od 13 maja 2009 można ją podziwiać jako tytułową Rusałkę w operze Dvořaka. W kwietniu 2005 roku dwukrotnie wystąpiła jako Zyglinda w Walkirii Theresa Waldner.
Pod tym nazwiskiem kryje się Teresa Borowczyk-Pekowska, w latach 1985-1992 solistka stołecznego Teatru Wielkiego, gdzie występowała m.in. w partii Mimi, Ulany oraz Leonory w Fideliu Beethovena. W roku 1990 została laureatką III nagrody na konkursie Madama Butterfly w Miami na Florydzie.W styczniu 2010 roku oklaskiwano na tej scenie Katarzynę Kuncio w roli Dorabelli w Cosi fan tutte Mozarta. Kilka miesięcy później (marzec 2010 roku) o scenę Narodnego Divadla rozbudował swoje imperium Tomasz Konieczny, który pojawił się tutaj najpierw jako Coppélius, Dapertutto, Miracle i Lindorf w serii przedstawień Opowieści Hoffmanna.
Już w maju tego samego roku dołożył do swoich praskich sukcesów partię Kurwenala w Tristanie i Izoldzie. 19 marca 2011 Tomasz Konieczny wziął udział w premierze Parsifala, śpiewał partię Amfortasa. Wcześniej prascy melomani mogli go oklaskiwać na scenie Statni Opera, najpierw w marcu 2006 roku w Nieszporach sycylijskich (Procida). Po latach wrócił w 2014 roku jako Jochanaan w Salome, było to głośne przedstawienie wyreżyserowane przez Mariusza Trelińskiego, który współpracował przy tej realizacji z Tomaszem Wygodą (choreografia) i Markiem Adamskim (kostiumy).
W obsadzie tej premiery pojawił się również Jacek Laszczkowski, w partii Heroda. W sumie praskie sceny operowe dotychczas gościły Tomasza Koniecznego podczas 25 wieczorów. Dla pełnego obrazu polskiej obecności na praskich scenach należy jeszcze wspomnieć o dyrygencie Łukaszu Borowiczu, który w 2017 roku dwukrotnie prowadził przedstawienia Rusałki Antonina Dvořáka.
W lutym tego samego roku w partii Księcia również w Rusałce wystąpił dwukrotnie Piotr Beczała, aktualnie jeden z najwyżej cenionych tenorów lirycznych na świecie, który śpiewał tę partię również na scenie nowojorskiej Metropolitan. Ostatnie sukcesy polskich śpiewaków na tej scenie związane są z nazwiskami Agnieszki Rehlis która debiutowała w Pradze 18 września 2020 roku jako Amneris w Aidzie oraz Krzysztofa Szumańskiego, którego kilka dni wcześniej (od 9 września) oklaskiwano w partii Barona Scarpii, okrutnego prefekta rzymskiej policji w Tosce.
Adam Czopek