Przegląd nowości

Gorszyciel i lubieżnik

Szczegóły

Opublikowano: wtorek, 05, październik 2021 20:35

Cały spektakl odwraca się od Borowczykowskiej intrygi o 180 stopni, bo uderza w kolejne elementy tego oswojonego przez naszą kulturę paradygmatu, domagając się świata budowanego na innych zasadach. Rzecz w tym, że ów reżyser był estetą, otaczał zwykle swoje filmy prawdziwą, piękną muzyką – w Dziejach grzechu był to Koncert skrzypcowy Felixa Mendelssohna – w spektaklu Jakuba Skrzywanka i Weroniki Murek też jest jakiś dźwięk, ale to trudny do wytrzymania, dudniący łomot, zwłaszcza w Akcie III Goto, Wyspa miłości.

Najbardziej znamienny jest jednak Akt II Bestia, w całości oparty o sprawę Romana Polańskiego granego w spektaklu przez Michała Czachora. Autorzy sceny dalecy są od prób rozgrzeszania lub zagadywania czynu reżysera. Są nieznośnie precyzyjni w rekonstruowaniu scen przemocy seksualnej, ale tylko werbalnie, bo reżyser z dramaturżką zadbali o to, by nikt nie zarzucił teatralnej narracji tej patriarchalno-dziadoceńskiej historii zbliżenia do typowo męskiej twórczości porno – znaczenia nabierały projekcje wideo Ioann Maria rzucane na ściany wielofunkcyjnego domku-kaplicy autorstwa Agaty Skwarczyńskiej.

Przypadek Polańskiego wydaje się absolutnie jasny i oczywisty. Nie idzie tu w końcu o to, czy reżyser popełnił czyny, które zarzucają mu kobiety – bo to nie tylko sprawa młodocianej Samanty – czy ich nie popełnił. Chodzi o to, jakiego języka używa się w publicystyce do opisu, do jakich tradycji retorycznych sięga, jak ustawia jego w tej opowieści. Być może spektakl Teatru Powszechnego jako jeden z pierwszych stara się ten stary i wciąż aktywny  patriarchalny porządek wyeliminować, a przynajmniej uczynić, aby nie był traktowany jako jedyny, naturalny i bezalternatywny.

                                                                        Joanna Tumiłowicz

• « poprz.
• nast. »