Przegląd nowości

Towarzystwo Muzyczne im. Karola Szymanowskiego w okresie pandemii

Opublikowano: czwartek, 10, grudzień 2020 17:43

Wobec zaistniałej sytuacji epidemicznej w kraju życie w różnych swoich przejawach uległo diametralnym zmianom.  Odczuwalne jest to, co zrozumiałe, również na polu kultury. Zamknięte teatry, biblioteki, muzea, sale koncertowe, a w najlepszym przypadku ograniczony do nich dostęp, wymusiły na organizatorach zdarzeń kulturalnych szukanie sposobów zaspokojenia oczekiwań miłośników sztuki. Towarzystwo Muzyczne im. Karola Szymanowskiego z siedzibą w Willi „Atma” w Zakopanem od chwili powołania do życia w 1977 roku w ramach swej wielostronnej działalności (festiwale, konkursy, koncerty) rokrocznie w okresie letnim organizuje „Dni Muzyki Karola Szymanowskiego”.

 

Arkadiusz Kubicaa

 

Rozmowa z prezesem dr hab. Arkadiuszem Kubicą

 

W tym roku zaistniałe warunki nie sprzyjały przeprowadzeniu cieszącego się od wielu lat powodzeniem festiwalu w Zakopanem, a przecież udało się Panu zrealizować kolejne 43. Dni Muzyki Karola Szymanowskiego. 

 

Warunkiem realizacji koncertów w ramach Dni Muzyki Szymanowskiego są dotacje z Ministerstwa Kultury, Miasta Zakopane i Województwa Małopolskiego. Bez nich Towarzystwo nie mające dochodów własnych nie byłoby w stanie nic zorganizować. Oczywiście nie trzeba dodawać, że pozyskane środki rzadko są adekwatne do oczekiwań Towarzystwa i w tym roku z zaplanowanych kilkunastu koncertów ostało się dziesięć, z czego i tak byliśmy bardzo zadowoleni. Pandemia zmusiła nas również do zmiany terminu festiwalu, z końca lipca, na początek września. Zamiast finału orkiestrowego (miała być Sinfonia Varsovia) było zakończenie „prawie orkiestrowe” - Sinfonia Varsovia Chamber Ensamble. 


Z jakimi założeniami przystąpił Pan do programowania Festiwalu i kompletowania wykonawców?

 

Zawsze zaczynam od przyjęcia pewnej idei programowej, pewnego przesłania, które powinien nieść taki festiwal. Oczywiście oczkiem w głowie jest dla nas twórczość Karola Szymanowskiego, ale nie chcemy się ograniczać wyłącznie do niej. W tym roku obchodziliśmy wielkie rocznice: 250. rocznicę urodzin Ludwiga van Beethovena, minęła też 10. rocznica śmierci Henryka Mikołaja Góreckiego. Jeszcze nigdy wcześniej w ciągu jednego tygodnia nie zabrzmiały w Zakopanem trzy Kwartety smyczkowe naszego Mistrza, których źródłem jest bez wątpienia muzyka rodem z Podhala i z muzyki Karola Szymanowskiego.

 

Szymanowski 13

 

Pewnym eksperymentem był koncert o godzinie 21.00, który zatytułowaliśmy „Wieczorna medytacja”. W zupełnym już mroku, przy zapalonych świecach, publiczność wysłuchała III Kwartetu smyczkowego „… pieśni śpiewają” H.M. Góreckiego – byłego mieszkańca Zębu, rodem z ziemi rybnickiej. W tym Kwartecie są cytaty z Kwartetu Szymanowskiego, zaś w II Kwartecie Góreckiego – cytaty z Beethovena. I tak muzyka się łączy, jeden kompozytor przenika do twórczości drugiego.

 

Z informacji medialnych wynika, że część koncertów dostępnych było tylko poprzez Internet. Podejrzewam, że trzeba było dużej pomysłowości, by zharmonizować działania, których ostatecznym rezultatem miała być skuteczna promocja muzyki K. Szymanowskiego.

 

Ze względu na obostrzenia epidemiczne trzy koncerty Festiwalu odbyły się bez udziału publiczności, były streamingowane: Inauguracja, „A jednak Beethoven” i „Zakończenie prawie orkiestrowe”, czyli koncerty odbywające się w Miejskiej Galerii Sztuki w im. hr. Zamoyskiego w Zakopanem. Za taką możliwość chciałbym w tym miejscu wyrazić moją wdzięczność, również w imieniu tych słuchaczy, którzy byli z nami w Internecie. Reszta koncertów odbyła się z zachowaniem reżimu sanitarnego w Galerii Orskiego z udziałem publiczności i choć liczba słuchaczy nie była tak duża jak w okresie wakacyjnym, to jednak umacniała wszystkich artystów występujących w naszych koncertach  w przekonaniu, że są potrzebni, że Zakopane bez muzyki nie może egzystować.

 

Towarzystwo zrealizowało również projekt promujący muzyką swego patrona w sieci…

 

Oprócz tradycyjnych Dni Muzyki  Towarzystwo realizowało od czerwca projekt „Szymanowski w sieci” również wspomagany przez Ministerstwo Kultury.

 


 

Na początek podzieliliśmy otrzymane środki tak, by zrealizować i opublikować w sieci 4 recitale fortepianowe (Domańska, Sobczak, Bies, Szlezer), 2 recitale pieśniarskie (Olszyńska - Biegas, Freszel – Chrząszczyk), koncert kwartetu smyczkowego (Kwartet Śląski) i recital skrzypcowy (Pławner – Sałajczyk). Każdy z recitali poprzedzony był komentarzem muzykologicznym (Bula, Janicka-Słysz, Nowok-Zych, Matracka-Kościelny, Trzęsiok). W tym projekcie już zdecydowanie dominowała muzyka Karola Szymanowskiego i w zamyśle było, by te zapisy internetowe znalazły się  na kanale Youtube Towarzystwa  Muzycznego im. Karola Szymanowskiego. Pragniemy kontynuować ten pomysł w odniesieniu do muzyki naszego patrona i innych polskich kompozytorów, dla których Jego twórczość była inspiracją i ciągle taką pozostaje, co wybitnie świadczy o jej wielkości.

 

Szymanowski 14

 

Jak widzi Pan przyszłość Dni Muzyki Karola Szymanowskiego? Czy kontynuowane będą tegoroczne pomysły dotarcia z muzyką Karola Szymanowskiego do możliwie szerokich kręgów słuchaczy?

 

Oczywiście mamy już zaplanowane 44 Dni Muzyki Karola Szymanowskiego w Zakopanem. Program  przyszłorocznej edycji będzie zogniskowany wokół „Pokolenia stalowowolskiego” z okazji 70. rocznicy urodzin (Andrzej Krzanowski, Eugeniusz Knapik, Aleksander Lasoń) oraz twórczości Witolda Szalonka (20. rocznica śmierci). Dla przypomnienia „Symfonia rytuałów” Witolda Szalonka poświęcona jest pamięci Karola Szymanowskiego, a do tej pory w Zakopanem wykonano tylko jedną jej część (drugą) – jeszcze za życia kompozytora. Na te Dni Szymanowskiego zamówiliśmy u Aleksandra Lasonia Kwintet fortepianowy, który, mamy taką nadzieję, uda się prawykonać w Zakopanem w lipcu przyszłego roku (Tymoteusz Bies + Kwartet Śląski).

 

Jakie są perspektywy, gdy chodzi o kolejny Międzynarodowy Konkurs Muzyczny im. Karola Szymanowskiego, którego I edycja, tak bardzo udana, miała miejsce 2 lata temu?

 

Pandemia pokrzyżowała również plany konkursowe. Przesunięto Konkurs Chopinowski, dlatego II Międzynarodowy Konkurs Muzyczny im. Karola Szymanowskiego odbędzie się dopiero w roku 2022. Kategorie będą te same, czyli: kompozycja, skrzypce, śpiew, fortepian i kwartet smyczkowy. Ulegnie zmianie regulamin konkursu, ale tylko w kategoriach śpiewu, skrzypiec i fortepianu. Miejmy nadzieję, że wtedy będziemy już zaszczepieni na Covid 19 i publiczność nadal będzie złakniona kontaktów z muzyką Karola Szymanowskiego.

 

Dziękuję za rozmowę

                                                                                 Karol Rafał Bula