Przegląd nowości

Pożegnanie Ennio Morricone

Opublikowano: poniedziałek, 06, lipiec 2020 23:41

W olimpijskim wieku 91 lat odszedł wybitny włoski kompozytor Ennio Morricone. Z wykształcenia trębacz, absolwent rzymskiej Akademii im. Św. Cecylii, gdzie kompozycję studiował u Goffredo Petrassiego, związany z awangardową formacją Gruppo di Improvvisazione di Nuova Consonanza.

 

Nenio Morricone 1

 

Był przede wszystkim twórcą muzyki absolutnej. Odznaczał się niezwykłą wyobraźnią dźwiękową, pozwalającą mu rozwijać poszukiwania w zakresie niekonwencjonalnych i wyszukanych efektów brzmieniowych. Szczególną wrażliwością w tym zakresie odznaczały się koncerty na nietypowe zestawy instrumentalne: Drugi na flet, wiolonczelę i orkiestrę (1984/1985), wykorzystujący ich możliwości kantylenowe,Trzeci na gitarę, marimbę i orkiestrę (1990/1991), zderzający różne artykulacje oraz długości pogłosów, wynikające z natury tych instrumentów, oraz Czwarty na organy, dwie trąbki, dwa puzony i orkiestrę (1993).

 


 

Dla wiolisty Dino Asciolli napisał eksperymentalne Dźwięki dla Dino (Suoni per Dino, 1969) na altówkę i dwie taśmy, zderzając muzykę akustyczną z elektroniczną. Eksploracją możliwości fortepianu zajął się z kolei w Czterech etiudach (1984/1989). Miał też w swoim dorobku jedną operę – Partenopę (1996). Ostatnim utworem z tej dziedziny muzyki była napisana przed pięciu laty wokalno-instrumentalna Msza dla Papieża Franciszka (Missa Papae Francisci). Niewątpliwie zasługują one na częstsze pojawianie się na koncertowych estradach, nie tylko w ojczyźnie Morricone. Zasłynął jednak głównie jako autor muzyki filmowej.

 

Nenio Morricone 2

 

Zacznę od poloników: zrealizowanej we Włoszech Magdaleny Jerzego Kawalerowicza oraz we Francji Frantic Romana Polańskiego. Jego oprawę muzyczną zyskały legendarne utwory włoskiej kinematografii: od buntowniczych Pieści w kieszeniach Marco Bellocchia, Bazyliszków Liny Wertmüller, Kanibali Galileusza Liliany Cavani, poprzez serię filmów Pier Paolo Pasoliniego: Teoremat, DekameronOpowieści kanterberyjskieKwiat tysiąca i jednej nocySalo czyli 120 dni Sodomy, po paradokumentalną Bitwę o Algier i przygodowo-egzotyczną Queimadę Gillo Pontecorvo, Wiek XX Bernardo Bertolucciego czy Cinema Paradiso Giuseppe Tornatore.

 

Nenio Morricone 3

 

Za sprawą kompozycji do westernów Sergio Leone: Za garść dolarówDobry, zły i brzydkiPewnego razu na Dzikim Zachodzie, z wysuwającymi się na pierwszy plan tematami na fletnię Pana, zyskał światowy rozgłos i angaż do Hollywood, gdzie oprawił muzycznie między innymi z gatunku grozy Rzecz Johna Carpentera, gangsterskich Nietykalnych Briana De Palmy, ale i adaptację Hamleta Franco Zeffirellego. W ostatnich latach życia zajął się także dyrygenturą, prowadząc liczne koncerty, których programy zestawione były  z jego z muzyki filmowej.

                                                                         Lesław Czapliński