Przegląd nowości

Muzyka w okupowanej Warszawie

Opublikowano: piątek, 12, wrzesień 2014 08:27

Koncertem 12 września 2014 Orkiestra Filharmonii Narodowej pod batutą Jacka Kaspszyka rozpocznie cykl „Muzyka w okupowanej Warszawie” (12-14 września) zorganizowany przez Towarzystwo im. Witolda Lutosławskiego we współpracy z Filharmonią Narodową, zaplanowany w związku z 75-tą rocznicą wybuchu II wojny światowej oraz 70-tą rocznicą Powstania Warszawskiego i poświęcony muzyce, która powstawała lub była wykonywana w okupowanej Warszawie.

Jacek Kaspszyk 42-253

Cykl ten ma ogromną wartość poznawczą, bowiem znaczna część utworów powstałych podczas okupacji została zniszczona wyniku działań wojennych, a pozostałe dzieła wykonywano rzadko, a nawet całkowicie o nich zapominano. W tej serii koncertów prezentowana jest zaledwie drobna część muzyki związanej z Warszawą lat 1939-1945. Szereg innych czeka jeszcze na prawo zaistnienia w repertuarze koncertowym. Podczas koncertu 12 września zabrzmią następujące dzieła: Uwertura tragiczna (1941-1942) Andrzeja Panufnika, Koncert skrzypcowy (1941) Romana Palestra, Uwertura na orkiestrę (1943) Grażyny Bacewicz, Pieśni perskie (1942) Konstantego Regameya oraz I Symfonia (1941-1947) Witolda Lutosławskiego. W partiach solowych usłyszymy Krzysztofa Bąkowskiego (skrzypce), koncertmistrza Orkiestry oraz Roberta Gierlacha (baryton).

 


 

Dla kompozytorów czasu wojny możliwość tworzenia stanowiła odskocznię od otaczającego ich, stale zagrażającego terroru.  Jak pisał zaraz po wojnie sam Regamey:  „Prawie wszyscy [muzycy] w ten czy inny sposób brali udział w ruchu oporu, a to oznaczało, że w ciągu tych pięciu lat żyli oni w ciągłym zagrożeniu śmiercią lub aresztowaniem. Dziwne byłoby gdyby to intensywne życie nie pozostawiło śladów w ich dziełach. Niełatwo jednak stwierdzić, na czym ślady owe miałyby polegać. To charakterystyczne: na próżno by szukać w tych dziełach bezpośredniego odzwierciedlenia tragicznych wydarzeń epoki. Brak tu muzyki o programie patriotycznym, brak łatwych efektów. Trzeba było samemu prowadzić to życie, by zrozumieć, że artysta nie byłby zdolny uczynić z niego tworzywa swojego dzieła. W sztuce szukał on raczej ucieczki, wyzwolenia ze straszliwej rzeczywistości, która go otaczała”.

Robert Gierlach 871-8

Koncertom towarzyszy także wystawa autorstwa Katarzyny Naliwajek-Mazurek „Muzyka w okupowanej Polsce 1939-1945”, którą można oglądać od 12 do 30 września w Sali Balowej Filharmonii Narodowej.

Cykl „Muzyka w okupowanej Warszawie” objął swoim honorowym patronatem Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej Bronisław Komorowski.

                                                                           (inf.własna)