Przegląd nowości

Europejska Akademia Barokowa 2012

• 

Szczegóły

Opublikowano: sobota, 08, grudzień 2012 10:57

Powołana do życia w 1993 roku przez Festiwal w Ambronay Europejska Akademia Barokowa stała się szybko jedną z ważniejszych inicjatyw służącą wyszukiwaniu młodych talentów wokalnych i instrumentalnych oraz stwarzaniu im odpowiednich warunków do artystycznego rozwoju. Wybrani w drodze trudnych przesłuchań muzycy - często jeszcze studenci europejskich uczelni muzycznych - przygotowują co roku pod opieką znanych mistrzów (Christie, Savall, Rousset, Kuijken, Niquet i inni) oryginalny projekt, koncert lub spektakl operowy, a następnie prezentują go publiczności wielu miast w Europie. Pisałem już w tym miejscu wielokrotnie o wspaniałych rezultatach tego zakrojonego na dużą skalę przedsięwzięcia, zatem ograniczę się tylko do przypomnienia, że często bierze w nim udział również i polska młodzież muzyczna. Warto też odnotować, że Europejska Akademia Barokowa pojawiła się już dwukrotnie w Polsce: w Warszawie i Wrocławiu.

 

W tym roku dziewiętnaste z kolei wydanie Akademii pozostawało pod opieką młodego, ale doświadczonego argentyńskiego dyrygenta Leonardo Garcii Alarcóna, który pracował z młodymi adeptami sztuki muzycznej - podczas rezydencji we włoskim Collegio Ghislieri w Pawii (Lombardia) - nad jednoaktową operą Gioacchino Rossiniego: La Cambiale di Matrimonio (Weksel małżeński). Sam Alarcón pasjonuje się sztuką wokalną i badaniami muzykologicznymi, a zwłaszcza estetyką muzyki barokowej z obszaru kultury łacińskiej. Studiował grę na fortepianie i dyrygenturę na Uniwersytecie w La Plata, a następnie doskonalił swe umiejętności gry na klawesynie z Christiane Jacottet w genewskim Centrum muzyki dawnej. Był członkiem zespołu Elyma i asystentem jego szefa Gabriela Garrido.

 

W roku 2005 założył ansambl Cappella Mediterranea, jest także dyrektorem artystycznym Choeur de Chambre z Namur, zespołu La Nouvelle Ménestrandie, specjalizującego się w muzyce instrumentalnej XVIII wieku, i regularnie współpracuje z ansamblem Clematis. Sztuką kapelmistrzowską Alarcóna miała okazję się już zachwycać publiczność Opéra de Lyon, wiedeńskiego Konzerthauz, Teatru Colón w Buenos Aires, Grand Théâtre de Genève, Concertgebouw w Amsterdamie, Opéra de Monte Carlo, Fundacji Gulbenkiana w Lizbonie czy Festiwalu w Aix-en-Provence. Jego liczne nagrania zostały uhonorowane wieloma prestiżowymi nagrodami i cieszą się popularnością wśród szerokiej rzeszy publiczności. Obecnie Leonardo Garcia Alarcón jest artystą-rezydentem w Centre culturel de rencontre d’Ambronay.

 Farsa Weksel małżeński, powstała do libretta Gaetano Rossiego i wykreowana w weneckim Teatro San Moisè w 1810 roku, jest pierwszą operą młodego Rossiniego, którą napisał mając zaledwie 18 lat. Chodzi tutaj o historię młodej dziewczyny Fanny, którą własny ojciec (Tobiasz Mill) próbuje sprzedać bogatemu Amerykaninowi nazwiskiem Slook. W Fanny kocha się jednak młody Edward Milfort, który z pomocą życzliwej pokojówki Clariny i księgowego Nortona próbuje nie dopuścić do potraktowania jego narzeczonej jak zakontraktowany „towar małżeński” i tym samym zniszczenia ich wspólnego szczęścia. Ostatecznie poczciwy Slook przepisuje swoje prawo do własności na Edwarda, zaś sprzeciwiającego się temu ojca przekupuje, czyniąc młodzieńca swym spadkobiercą. Do tego dowcipnego i beztroskiego tekściku o lekkim klimacie powstała muzyka, która nie jest bynajmniej tylko mało istotną młodzieńczą próbą kompozycji, lecz godnym uwagi utworem zawierającym już wiele cech charakterystycznych dla późniejszego stylu Rossiniego.

 

Wystarczy chociażby posłuchać zbudowanej na schemacie uwodzicielskiego crescendo uwertury, dostrzec bogactwo naprzemiennego stosowania arii i scen zbiorowych czy docenić umiejętne kreślenie postaci buffa, wykorzystanie sylabicznego śpiewu lub wirtuozowskie prowadzenie linii wokalnych. Ponadto ten muzyczny klejnocik cechuje porywający rytm teatralny, który sprawia, iż ta pozycja idealnie się nadaje do realizacji projektu artystycznego Europejskiej Akademii Barokowej, sięgającej zresztą tutaj po raz pierwszy po pozycję należącą do repertuaru z początku XIX wieku. Na pewno zmierzenie się przedstawicieli nowej generacji wokalistów i instrumentalistów z Wekslem małżeńskim może się w pewnym stopniu przyczyni  do odświeżenia interpretacji dzieł Rossiniego. Świadczy o tym pełne młodzieńczej energii zaangażowanie się młodych artystów w wykonywanie poszczególnych ról, ich zupełnie pozbawiona operowych manier i irytującej już dzisiaj sztuczności gra aktorska, a poza tym świetne, podparte imponującą w tak młodym wieku techniką, operowanie głosem. Warto wymienić nazwiska owych artystów, bo na pewno w najbliższej przyszłości będziemy mieli okazję ich podziwiać na scenach najbardziej prestiżowych teatrów (tak przecież się stało w przypadku uczestników inych wydań Akademii).

Otóż rolę bogatego kupca angielskiego Tobia Milla kreuje portugalski bas Job Tomé, zakochana para Fanny i Edward Milfort to doskonała sopranistka Elisandra Melián (pochodząca z wysp kanaryjskich) i francuski tenor Rémy Mathieu, partię Amerykanina Slooka śpiewa obdarzony vis comica Eugène Chan, amerykańska sopranistka Alexandra Schoeny bawi widzów wcielając się w postać pokojówki Clariny, zaś Mathieu Heim jest niezawodny w roli księgowego Nortona. Wszyscy bezbłędnie i już doprawdy profesjonalnie budują wymyśloną przez reżysera Stephana Gröglera, a opartą głównie na subtelnie prowadzonej grze aktorskiej i wykorzystującej znikomą ilość rekwizytów, wizję sceniczną. Bardzo dobrze brzmi złożona z młodych muzyków orkiestra, która pod czujną i ekspresyjną batutą Alarcóna porywa słuchaczy zdyscyplinowaną, ale także i dynamiczną, a niekiedy wręcz brawurową interpretacją. To pokazane zatem w Opéra Royal de Versailles - i kończące obejmujące wiele europejskich miast tournée - przedstawienie zakończyło się pełnym sukcesem, którego najlepszą miarą były entuzjastyczne reakcje oczarowanej publiczności. 

                                                                          Leszek Bernat