Przegląd nowości

O najnowszych nagraniach Nikolausa Harnoncourta

Szczegóły

Opublikowano: czwartek, 16, luty 2012 09:54

3. Niemieckie Requiem Johannesa Brahmsa

Ukończone w roku 1868 Niemieckie Requiem Johannesa Brahmsa łączy elementy sacrum i profanum. Związki z liturgią są tu jedynie umowne, bo choć tekst dzieła został zaczerpnięty z Pisma Świętego (w niemieckim tłumaczeniu Marcina Lutra), nie znajdziemy w nim ani jednej wzmianki o Jezusie Chrystusie. Jeśli zaś chodzi o budowę formalną, mamy do czynienia z utworem o luźnej budowie symetrycznej. Części skrajne, I i VII, stanowią klamrę; części z nimi sąsiadujące, II i VI, są najdłuższe i najsilniej udramatyzowane; a trzy części środkowe to swoiste liryczne interludia. Warto również pamiętać, że oprócz wersji przeznaczonej na solistów, chór i orkiestrę, Brahms napisał wersję na głos i dwa fortepiany.

Nikolaus Harnoncourt kładzie w tej interpretacji nacisk na organizację wewnętrznej struktury dzieła. Raz dominuje w niej skupienie i namaszczenie, kiedy indziej – niepokój oraz silne emocje. Taki Brahms może jawić się nam jako neoklasyk zanurzony w polifonii, sięgający do spuścizny Schütza oraz Bacha. Dramaturgia wykonania oparta jest w znacznej mierze na kontrastach dynamicznych. Oba występujące zespoły, czyli Filharmonicy Wiedeńscy oraz Chór im. Arnolda Schoenberga, urzekają precyzją oraz rozpiętością skali dynamicznej. Jeszcze nie słyszałem u żadnej innej orkiestry tak wyrównanego piano. Rzadko też kiedy chóry zachwycają w tak dużym stopniu przejrzystością planów. Jeśli chodzi o solistów, uwagę zwraca baryton Thomas Hampson. Operuje on głosem mocnym, głębokim i o pięknej barwie. Nie do końca podoba mi się natomiast sopranistka Genia Kühmeier; w jej głosie brakuje mi przede wszystkim swobody i elastyczności. Do albumu dołączono komentarz z tekstem kompozycji, jego angielskim przekładem oraz trójjęzycznym esejem (po niemiecku, angielsku i francusku) o prezentowanym utworze. Sesje nagraniowe odbyły się w Wiedniu w grudniu 2007 roku. Wykonanie trwa siedemdziesiąt dwie minuty.

Tekst opublikowała wcześniej Kultura i Biznes (numery 61 i 62 / 2011).

Maciej Chiżyński (Res Musica)

• « poprz.
• nast. »