Przegląd nowości

Nie tylko Żydzi i komuniści

Szczegóły

Opublikowano: poniedziałek, 27, listopad 2017 07:17

Olga Lubecka napisała interesującą rozprawę zatytułowaną „Włosi na pograniczu Małopolski i Śląska”. To już kolejna publikacja wydana przez Towarzystwo Przyjaciół Będzina, inspirowana aktywnością jego przewodniczącego Marcina Lazara. Według niej pierwszym Włochem nad Przemszą i Brynicą był XIII – wieczny franciszkanin Giovanni di Piano del Carpione, przejeżdżający tędy 140 lat przed nadaniem Będzinowi praw miejskich.

Do dziś w kościele św. Trójcy przechowywany jest srebrny kielich mszalny ofiarowany parafii w 1589 r. przez  kardynała Hipolita Aldobrandiego, późniejszego papieża Klemensa VIII. On też gościł w Będzinie nuncjusza apostolskiego, arcybiskupa neapolitańskiego Annibala z Kapui. W latach siedemdziesiątych i osiemdziesiątych XVII w. urząd starosty będzińskiego sprawował Prospero Provana, przybyły z Piemontu dworzanin królowej Bony i Zygmunta Augusta. Po nim godność tę pełnił jego krajan i przyjaciel Giovanni Baptysta Certus.

O ile w polskich interesach starościańskich wiodło się Włochom dobrze, to produkcja fajansu z surowca w okolicy Sławkowa nie powiodła się Antoniemu de Steza i sprowadzonym przez niego fachowcom Michaele Fonduccio i Clemente Aveccini. Często narzekano na włoskich włóczęgów i obieżyświatów, wymieniając takie nazwiska jak Scalpa czy Baldi. W Sarnowie mieszkali uczciwi posesjonaci Nicolai Pinocci, w Dziećkowicach jego brat Girolamo, a w Sławkowie Giovanni Antonio Luchini, wybitny prawnik, sześciokrotny rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego. Magnesem dla włoskich emigrantów był Olkusz. Wśród ówczesnych przedsiębiorców widnieją nazwiska Pikarano, Cresca, Del Pace, Pinocci, Ostovie de Cento, Fantela, Amenda, czy Alamani. Ten ostatni przeszedł do historii jako królewski kucharz, który pierwszy miał zauważyć ucieczkę Henryka Walezego z Wawelu.

Zagłębiowscy Włosi przebudowywali zamek w Pieskowej Skale i odbudowywali Wawel po pożarze w roku 1536 (architekci Niccolo Castiglione i Giovanni Cini). Kaspar Pontio nadzorował budowę klasztoru franciszkanów w Lelowie, a Gasparre Fotiga wzniósł kaplicę grobową przy kościele farnym w Pilicy.

• « poprz.
• nast. »