Przegląd nowości

„Szukając Leara: Verdi”

Szczegóły

Opublikowano: wtorek, 17, październik 2017 08:43

W XIX wieku romantyzm uczynił swym patronem Shakespeare’a i jego dramaty, dotąd grane poza Anglią we francuskich przeróbkach Jean-François Ducisa, dostosowujących ich „barbarzyńskie” nieuporządkowanie do reguł klasycystycznej poetyki, lub niemieckich Christiana Felixa Weisse, nadających im szczęśliwe zakończenie. Również Giuseppe Verdi sięgnął do nich jako źródeł librett dla swoich oper, komponując „Makbeta”, „Otella” i „Falstaffa”. Przez całe życie marzył o „Królu Learze”, ale jak to z marzeniami bywa, nie udało mu się je zrealizować. I właśnie stara się to nadrobić i za niego pośmiertnie skomponować tę operę Michał Znaniecki, składając ją z fragmentów innych dzieł tego twórcy.

Od „Oberta”, pierwszej opery Verdiego i jej tytułowego bohatera, w jego twórczości dominuje postać ojca, sprowadzającego nieszczęścia na swe dzieci. Tytułowy Nabuchodonozor na swe córki, Hrabia Walter z „Luizy Miller” doprowadzający do zguby syna, a córki Jakub z „Joanny d’Arc” oraz Amonastro z „Aidy”. Podobnie dzieje się  w przypadku Rigoletta i Gildy, gdzie nieświadomie staje się on narzędziem ironii losu. W „Traviacie” George Germont unieszczęśliwia syna Alfreda, a córkę markiz Calatrava z „Mocy przeznaczenia”. W „Don Carlosie” król Filip II rywalizuje o względy tej samej kobiety ze swym synem, którego narzeczoną sam poślubi, popychając infanta do wystąpienia przeciwko sobie. A więc parafrazując tytuł powieści Marii Rodziewiczówny „Straszny Dziadunio”, w tym przypadku mówić można o strasznym tatuniu. Takim jest też szekspirowski Lear względem swej najmłodszej latorośli Kordelii, niepotrafiącej kłamać, by wkraść się w jego łaski, jak to czynią jej starsze siostry. I wyciągnąć z tego jak najwięcej dla siebie korzyści.

Wszystko zaczyna się od burzy nie tyle uczuć, co naturalnych żywiołów, przywołanej za sprawą mormoranda chóru z „Rigoletta”. Dramat ojca, oszukanego przez niewdzięczne córki, Lear wyraża za sprawą monologu Otella, oddającego przepełniające go uczucie bycia zdradzonym przez wszystkich, oraz monologu wykpionego Falstaffa, dzięki czemu uświadamia sobie, że stał się błaznem niczym ten, który pozostał mu z czasów panowania, a w którego wciela się Wojciech Malajkat jedyny aktor w tym gronie. Reganę w wykonaniu Wiktorii Karin-Kałuckiej charakteryzuje cabaletta z arii Abigail, równie wiarołomnej córki Nabuchodonozora, ale także zdolnej do poświęceń Leonory z „Trubadura”.

• « poprz.
• nast. »