Przegląd nowości

Kanadyjski debiut rosyjskiego pianisty w Toronto

Opublikowano: niedziela, 26, marzec 2017 19:07

Z dużą niecierpliwością i zaciekawieniem oczekiwali wielbiciele pianistyki w Toronto na kanadyjski debiut Dmitry Masleeva, laureata XV Międzynarodowego Konkursu im. Piotra Czajkowskiego w 2015 roku. W styczniu 2017 Masleev debiutował w prestiżowej nowojorskiej Sali koncertowej Carnegie Hall.

Dmitry Masleev 1

Krytycy muzyczni zachwycili się nienaganną techniką pianisty, poczuciem formy, blaskiem, liryzmem i spontanicznością stylu. Recenzje prześcigały się w słowach uznania dla talentu młodego pianisty, nazywając go: przyszłością pianistyki („The New York Times”), wirtuozem fortepianu o błyskotliwej technice („The Financial Post”), artystą  o metafizycznej muzykalności („Neue Musikzeitung”). Marcowy debiut w Toronto został zorganizowany przez znany lokalny impresariat Show One Productions, prowadzony przez pełną entuzjazmu i energii dyrektorkę Svetlanę Dvoretsky.


Wcześniej, przed debiutem koncertowym, organizatorzy zadbali o świetną promocję tego artysty. W sali Alliance Francaise w Toronto zorganizowano pokaz 45-minutowego dokumentalnego filmu Konkurs-bitwa na klawisze, autorstwa Evgeny Khovaeva. Film w niezwykle dociekliwy sposób przedstawia kulisy i atmosferę XV Konkursu im. Piotra Czajkowskiego. Reżyser i jego ekipa towarzyszyli Masleevowi i trzem innym pianistom na każdym etapie konkursu. Film zawierał także komentarze jurorów, profesorów pianistyki oraz dyrektora konkursu Valerego Giergieva. Po zakończeniu fascynującego pokazu filmowego, na scenie pojawił się Masleev, świeżo po przylocie z Moskwy, odpowiadając na liczne pytania dziennikarzy widzów. Następnego dnia, w salonie pianistycznym Remenyi House of Music młody pianista poprowadził kurs mistrzowski dla studentów pianistyki. Po takiej szerokiej reklamie, 22 marca br. odbył się debiut koncertowy Dmitry Masleeva w prestiżowej sali koncertowej Koerner Hall w Królewskim Konserwatorium Muzycznym w Toronto.

Koerner Hall,Toronto

Dmitry Masleev urodził się 4 maja 1988 roku w Ulan-Ude, małym miasteczku syberyjskim położonym pomiędzy jeziorem Bajkał i granicą z Mongolią. Od wczesnego dzieciństwa zdradzał talent muzyczny. Szkoła muzyczna w tym niewielkim miasteczku dawała tylko opcję nauki gry na akordeonie lub fortepianie. Mały Dmitry był zafascynowany dźwiękiem i wyglądem  akordeonu, ale ten instrument był zbyt duży dla niewielkiego malca. Zdecydował się na lekcje gry na fortepianie, który szybko stal się istotną częścią jego życia. Później kontynuował studia pianistyczne w moskiewskim Konserwatorium pod kierunkiem profesora Mikhaila Petukhova. Następnie szlifował swoje umiejętności w Międzynarodowej Akademii Muzycznej nad jeziorem Como we Włoszech. Wcześniej odnosił sukcesy na mniej znanych konkursach pianistycznych w Europie. Jego nauczyciele zachęcili go do udziału w prestiżowym XV Konkursie im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie, trwającym od 15 czerwca do 3 lipca 2015. Przygotowanie do tak ważnego konkursu zabrało Masleevowi 6 miesięcy, podczas których ćwiczył ponad 7 godzin dziennie pod kierunkiem kilku specjalistów pianistyki. Często konsultował swoje przygotowania z pianistą Borysem Berezowskim, laureatem konkursu w 1990 roku.

Konkurs im. Piotra Czajkowskiego jest jednym z najważniejszych i najbardziej prestiżowych konkursów muzycznych na świecie. Laureaci mają łatwy start do światowej kariery. Konkurs odbywa się w Moskwie od 1958 roku regularnie co cztery lata. Obejmuje równolegle cztery kategorie: konkurs pianistyczny, skrzypcowy, wiolonczelowy i wokalny.


Od dwóch edycji konkursu dyrektorem generalnym jest znany dyrygent rosyjski Valery Giergiev. Konkurs w 2015 roku miał szczególną rangę, gdyż zbiegł się z 175. rocznicą urodzin Czajkowskiego. Brało w nim udział 120 wykonawców z 35 krajów, w tym także z Polski. W kategoriach instrumentalnych obowiązuje granica wieku od 16 do 30 lat, a w kategorii śpiewu od 19 do 32 lat. Konkurs odbywa się w Wielkiej Sali Moskiewskiego Konserwatorium im. Piotra Czajkowskiego.

Dmitry Masleev 2

Konkurs pianistyczny odbywa się w trzech etapach, ale droga do zwycięstwa jest mozolna, bowiem uczestnicy muszą przejść każdy z trudnych etapów. Pierwszy etap ma charakter selekcyjny. Drugi etap jest bardzo wymagający. Występuje się w nim dwukrotnie – najpierw z recitalem, a następnie z orkiestrą, wykonując wybrany koncert fortepianowy Mozarta. W trzecim etapie gra się dwa koncerty fortepianowe z orkiestrą, w tym obowiązkowo do wyboru I lub II koncert fortepianowy Czajkowskiego. W trzecim etapie Masleev wykonał I koncert na fortepian i orkiestrę Piotra Czajkowskiego oraz 3 koncert na fortepian i orkiestrę Sergiusza Prokofiewa. Decyzją konkursowego jury 27-letni Dmitry Masleev został laureatem XV Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego w Moskwie. Młody pianista był też faworytem publiczności. Wszystkie przesłuchania konkursowe były transmitowane na żywo w internecie i komentowane przez parę dziennikarzy po rosyjsku i angielsku. Słuchacze mogli głosować na swoich ulubieńców telefonicznie lub za pośrednictwem internetu. Warto tutaj podać smutną wiadomość – podczas drugiego etapu konkursu zmarła matka Masleeva. Mimo tej tragicznej sytuacji, młody pianista zdecydował się pozostać do końca konkursu, mając ogromną pomoc i wsparcie wśród kolegów, profesorów i słuchaczy.

Oczekiwany debiut Dmitry Masleeva w Toronto, zwycięzcy pianistycznego konkursu w Moskwie, odbył się 22 marca br. w Koerner Hall, wybudowanej w 2009 roku kosztem 110 milionów dolarów. Sala ta, będąca częścią Królewskiego Konserwatorium Muzycznego w Toronto, posiada 1135 miejsc i odznacza się świetną akustyką. Fundamenty sali ułożono na gumowych podkładach tłumiących wibracje z pobliskiego metra. Ściany i dekoracje wykonano z białego kanadyjskiego drzewa dębowego. Program koncertu był bardzo złożony i miał na celu pokazanie genialnej techniki pianistycznej artysty. Pianista przygotował następujące utwory; cztery sonaty Domenico Scarlattiego, Sonata nr 26  i Les adieux Beethovena, Sonata nr 2 Prokofiewa, cztery preludia i etiudy Rachmaninowa oraz na zakończenie Totentanz (Taniec śmierci) Liszta. Artysta zachwycił widownię muzykalnością i znakomitą techniką, wręcz zapierającą dech.


Grał z pełną swobodą i energią, dbając o pełną gamę nastrojów. W ostatnim utworze programu Totentanz (Taniec śmierci) Masleev wszedł na wyżyny techniki pianistycznej, unosząc ją do olimpijskiego limitu. Jest to jeden z najtrudniejszych utworów na fortepian i stanowi cykl dwudziestu wariacji, których tematem jest sekwencja z chorału gregoriańskiego skomponowanego do słów Dies irae.

Dmitry Masleev 3

Wymaga najwyższego zrozumienia logicznej ciągłości wariantów tematycznych oraz nieludzkiej techniki. Masleev atakował klawiaturę fortepianu z wściekłą, karkołomną brawurą, grając z zawrotną, wręcz atletyczną szybkością. Wydawało się, że nawet fortepian był zaskoczony taką techniką. Entuzjastyczna widownia (w kuluarach przeważał język rosyjski) zgotowała młodemu pianiście długotrwałą owację na stojąco. Słuchacze zostali nagrodzeni dwoma bisami, w tym utworem Bałałajka, melodia ludowa na fortepian. Był to niezapomniany i zarazem historyczny wieczór w Toronto.

                                                                                  Kazik Jędrzęjczak