Przegląd nowości
Koncert muzyki sakralnej w Toronto
- Szczegóły
- Opublikowano: poniedziałek, 13, marzec 2017 15:58
Zespół muzyki dawnej Toronto Consort specjalizuje sie w utworach z okresu Renesansu i wczesnego Baroku. Został założony w 1972 roku jako pierwszy zespół muzyki dawnej w Kanadzie grający na oryginalnych instrumentach z epoki.
Od kilku lat Toronto Consort prowadzony jest przez znakomitego dyrygenta Davida Fallisa, obdarzonego młodzieńczym zapałem, entuzjazmem, wiedzą i doświadczeniem. Podczas każdego sezonu zespół daje kilka regularnych koncertów muzyki średniowiecznej, renesansowej i barokowej. Zwykle też podczas sezonu Toronto Consort zaprasza na gościnny występ innych znanych artystów lub zespoły muzyczne o światowej sławie. W obecnym sezonie gościem w Toronto był holenderski zespół wokalny Capella Pratensis.
Założony w 1987 roku swoją nazwę zespół wziął od znakomitego kompozytora flamandzkiego Josquina des Pres (1450-1455), którego nazwisko w wersji łacińskiej brzmi Iosquinus Pratensis. Był on kompozytorem i dyrygentem chórów kościelnych w Mediolanie, Modenie i w Kaplicy Sykstyńskiej. Komponował wyłącznie muzykę wokalną, obejmującą podstawowe gatunki muzyki religijnej tego okresu.
Capella Pratensis stanowi męski zespół wokalny składający się z ośmiu członków. Posiada bazę w niewielkim miasteczku holenderskim s’Hertogenbosch. Zespół śpiewa oryginalną muzykę polifoniczną z 15. i 16. wieku. Od 2008 roku kierownictwo artystyczne sprawuje Stratton Bull, muzyk kanadyjskiego pochodzenia. Capella daje liczne koncerty w Europe, Ameryce i Japonii. Posiada też wiele nagrań muzyki sakralnej, wysoko cenionych przez krytyków muzycznych i fanów.
Niektóre z tych nagrań uzyskało imponujące nagrody m.in. nagrodę Diapason d’Or i Prix Choc. Grupa związana jest akademickimi powiązaniami z uniwersytetami w Harwardzie i Bostonie, gdzie kieruje wieloma pracami badawczymi dotyczącymi muzyki dawnej. Członkowie zespołu Capella Pratensis prowadzą liczne kursy mistrzowskie dla studentów wydziałów muzycznych oraz Letnią Szkolę Wokalną w Antwerpii. Podczas spotkania z dziennikarzami, Stratton Bull, dyrektor muzyczny Capella Pratensis, zdefiniował utwory wykonywane przez ten znakomity zespół: Nie jest to dawna muzyka lub muzyka kościelna. Jest to po prostu dobra muzyka.
Koncert muzyki sakralnej w Toronto zatytułowany Tryptyk – Muzyczny świat Hieronima Boscha, poświecony był temu znakomitemu holenderskiemu malarzowi pochodzącemu z tego samego małego miasteczka s’Hertogenbosch. Jego twórczość malarska charakteryzuje złożona symbolika odnosząca się do grzeszności i niedoskonałości człowieka.
Wiele jego obrazów przedstawia alegoryczne wizje nieba i piekła. Przez wiele lat Bosch należał do Bractwa Najświętszej Marii Panny działającego przy Katedrze Św. Jana w s’Hertogenbosch. W każdą środę malarz uczestniczył w specjalnym nabożeństwie maryjnym, któremu towarzyszyły chóry męski i dziecięcy, wykonujące znane pieśni religijne (chanty) i motety. W tym roku przypada 500 rocznica śmierci tego znakomitego flamandzkiego malarza. Torontoński koncert Tryptyk – Muzyczny świat Hieronima Boscha jest uhonorowaniem tej rocznicy. Tytuł koncertu nawiązuje do słynnego obrazu – tryptyku Boscha Ogród rozkoszy ziemskich.
Główną ramą koncertu była msza Missa cum jocunditate (Msza Radosna) autorstwa Pierra de la Rue (1450-1515), znanego kompozytora franko-flamandzkiego zatrudnionego na dworze burgundzkim. Utwór ten składa się z kilku podstawowych elementów, m.in. Kyrie, Gloria, Credo, Sanctus i Agnus Dei. Pomiędzy tymi częściami zespół Capella Pratensis wykonywał liczne pieśni sakralne (chanty) i motety, w większości anonimowego autorstwa. Członkowie zespołu śpiewają wszystkie partie wokalne – basowe, tenorowe, altowe i sopranowe. Co kilka lat Capella Pratensis ogłasza konkurs na nowych członków i wybiera najzdolniejszych.
Obecnymi członkami zespołu są: Olivier Berten (tenor), Stratton Bull (dyrygent i sopran), Peter de Laurenils (tenor), Pieter de Moor (kontratenor), Andrew Hallock (sopran), Lior Leibovic (kontratenor), Lionel Meunier (bas) i Pieter Stas (bas). Zgodnie z regułami Renesansu, grupa śpiewa będąc zgromadzona blisko siebie wokół dużego pulpitu. Taki układ sceniczny ma bezpośredni wpływ na wyjątkowy ciepły i czysty dźwięk ensemble. Podczas koncertu korzystają z dużych wymiarów kopii oryginałów manuskryptów, używających notacji menzuralnej.
Manuskrypty są umieszczone na ogromnym, rzeźbionym pulpicie i wzrokowo dostępne dla każdego członka zespołu. W śpiewie tekstów łacińskich artyści stosowali wymowę brabancką. Podczas koncertu w Toronto Capella Pratensis wykonując skomplikowaną muzykę sakralną z tak ogromną, emocjonalną ekspresją wręcz zahipnotyzowała tutejszą publiczność stwarzając tajemniczy klimat uduchowienia. Widownia słuchała tego koncertu w nabożnym skupieniu.
Dodatkowym atrybutem był fakt, że koncert miał miejsce w niedawno wyremontowanym kościele pod wezwaniem św. Pawła. Nabożną atmosferę koncertu dodawały piękne, zabytkowe witraże, ogromne organy wznoszące się ponad sceną i liczne rzeźby i sakralne elementy dekoracyjne umieszczone wzdłuż ścian sali. Widownia po remoncie posiada 700 miejsc siedzących i charakteryzuje się doskonalą akustyką. Na zakończenie koncertu widownia zgotowała bohaterom tego niezwykłego wydarzenia artystycznego owację na stojąco, zaś artyści nagrodzili słuchaczy dodatkowym wykonaniem anonimowego motetu. Był to niezapomniany, wysublimowany wieczór.
Kazik Jędrzęjczak