Przegląd nowości

XXII Festiwal Muzyczny im. Krystyny Jamroz w Busku Zdroju

• 

Szczegóły

Opublikowano: poniedziałek, 18, lipiec 2016 18:39

Kronika Festiwalowych wydarzeń

Od soboty 2 lipca do soboty 9 lipca 2016, trwał XXII Festiwal Muzyczny im. K. Jamroz. W sumie w ciągu ośmiu festiwalowych dni odbyło się 25 koncertów symfonicznych, kameralnych i promenadowych oraz recitali. Tegoroczny festiwal dał też  ponowną okazję obejrzenia filmu Pamięci Krystyny Jamroz w reżyserii Tadeusza Kapela i Janusza Cegiełły. Film od tego roku wchodzi na stałe do festiwalowego repertuaru.

Sobota 2 lipca

Pierwszym z festiwalowych wydarzeń było otwarcie wystawy poświęconej patronce festiwalu. Na kilkunastu planszach zaprezentowano zdjęcia, programy, plakaty i afisze z najważniejszych w karierze tej śpiewaczki premier i występów w kraju i za granicą.

Na inaugurację przygotowany został recital fortepianowy Erica Lu, amerykańskiego pianisty laureata wielu nagród prestiżowych konkursów pianistycznych w Ettlingen (2010), w Minnesocie (2013), Moskwie (2014) oraz IV nagrody XVII Konkursu Chopinowskiego w Warszawie w 2015 r. Z tych względów jest uważany za jednego z najbardziej utalentowanych pianistów młodego pokolenia.

Na program buskiego koncertu złożyły się: cykl 24 Preludiów z opusu 28 oraz I Koncert fortepianowy e-moll op. 11 Fryderyka Chopina.

W tym właśnie programie dowiódł młody pianista nie tylko wybornej techniki, ale również ogromnej wrażliwości na barwę i urodę dźwięku oraz umiejętności prowadzenia muzycznej narracji. Każde z Preludiów żyło własnym życiem, a jego gra urzekała pięknym dźwiękiem i umiejętnością budowania formy i charakteru muzyki Chopina, ukazując przy tym szeroki wachlarz jego możliwości wyrazowych i pianistycznych. Zagrany przez niego Koncert e – moll op. 11 urzekał skupieniem oraz starannie opracowaną amplitudą dynamiczną, naturalnym prowadzeniem frazy i kantyleny melodycznej. 

Zaprezentował interpretację na wskroś romantyczną. Każda z trzech części koncertu miała właściwy sobie charakter. Szczególne wrażenie pozostawiła II część Romanca tkana w skupieniu delikatnie subtelnym dźwiękiem jakby zawieszona w przestrzeni.

Grane z wirtuozowskim zacięciem Rondo (3 cz.) ujmowało kapitalną artykulacją i radosną lekkością. Na podkreślenie zasługuje umiejętność współpracy i prowadzenia dialogu z orkiestrą. Soliście towarzyszyła, jak zwykle pięknie brzmiąca Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Podkarpackiej w Rzeszowie świetnie prowadzona tego wieczoru gościnną batutą Mirosława Jacka Błaszczyka. 

Niedziela 3 lipca

Najpierw w odległych o sto kilometrów od Buska Glinianach w pięknym zabytkowym kościele koncert z cyklu „Muzyka i poezja”. Późnym popołudniem kolejny koncert w kościele pw. św. Mikołaja w Solcu Zdroju, gdzie wyznaczyli sobie spotkanie muzycy polscy i ukraińscy. Orkiestra Kameralna „Wirtuozi Lwowa” prowadzona wytrawną  batutą Siergieja Burko towarzyszyła Olegowi Kaskiv i Maciejowi Jaroniowi (skrzypce) oraz Rostislavovi Burko (kontrabas). Artyści zaprezentowali m.in. Koncert d-moll na 2 skrzypiec i orkiestrę BWV 1043 Jana Sebastiana Bacha.

Solistami tego koncertu byli Maciej Jaroń i Oleg Kaskiv, ich gra fascynowała do pierwszej do ostatniej frazy. Młodzi artyści zaprezentowali nie tylko efektowną  i błyskotliwą grę, ale też radość wspólnego muzykowania, zachwycając zarazem sposobem i elegancją prowadzenia muzycznego dialogu.

Równie wysoka ocena należy się Olegowi Kaskiv za realizację partii solowej w Czterech porach roku w Buenos Aires Astora Piazzolli. Był to czysty popis muzykalności, poczucia rytmu, temperamentu i pięknego czystego dźwięku oraz umiejętności budowania właściwego klimatu. Interesującym artystą okazał się Rostislav Burko, młody kontrabasista, który z fantazją i pełną znajomością rzeczy zaprezentował Contrabangiatto na kontrabas i orkiestrę Astora Piazzolli. W drugiej części koncertu Renata Drozd i Adam Zdunikowski w towarzystwie „Wirtuozów Lwowa” czarowali publiczność znanymi ariami i duetami operetkowymi oraz pieśniami.

Niedzielny wieczór przeniósł nas w skomplikowany świat błędnego rycerza za sprawą musicalu Człowiek z La Manchy w wykonaniu zespołów Teatru Muzycznego w Łodzi. Przedstawienie, obsypane wieloma prestiżowymi nagrodami (trzy Złote Maski), zrealizowane przez Waldemara Zawodzińskiego w 1998 roku od kilkunastu lat utrzymuje się w repertuarze.

Musical Mitchella Leigha to barwna fantazja, czasami zaprawiona gorzkim humorem, a przede wszystkim nastrojowa opowieść o starym rycerzu Don Kichocie, marzycielu broniącym świata swej wyobraźni. Łódzkie przedstawienie  jest barwnym, roztańczonym i dynamicznym widowiskiem, w którym orkiestra umieszczona na scenie staje się ważnym czynnikiem budującym klimat tej opowieści.

Z tych względów istotną rolę w budowaniu klimatu przedstawienia odgrywa dyrygent. Występująca w tej roli Elżbieta Tomala-Nocuń okazała się znakomitym showmanem nadającym klimat i dynamikę całemu przedstawieniu. Jednak największą kreację stworzył w tym przedstawieniu Zbigniew Macias kreślący subtelną kreską portret Don Kichota, błędnego rycerza przemierzającego świat w poszukiwaniu swojej wielkiej miłości.

Poniedziałek 4 lipca

Zapowiedziany na ten wieczór recital Georgija Osokinsa wywołał wśród festiwalowej publiczność zrozumiałe zainteresowane. Sala była wypełniona w komplecie, każdy chciał się otrzeć o nieszablonowe interpretacje tego młodego pianisty.

 No i nie zawiedliśmy się! Potwierdziło się zdanie prof. Popowej-Zydroń, że : „….Łotysz jest bardziej samodzielny jako artysta i ma w sobie zgodę na przekraczanie granic i wystawianie cierpliwości słuchaczy na próbę. Chwilami daje to intrygujące rezultaty, innym razem wywołuje niecierpliwe wzruszenie ramion. Ale to wszystko powoduje, że na kolejne występy tego pianisty czeka się z zaciekawieniem: co tym razem wymyśli? Tak też było tego wieczoru, z niecierpliwością czekało się na kolejny punkt programu w jego ujęciu.

Już zagrana na rozgrzewkę Sonata d-moll L108 Domenico Scarlattiego dowiodła nieszablonowego spojrzenia na ten utwór. Szybko potwierdziło się to w Sonacie As-dur op. 110 Ludwika van Beethovena, w której solista dowiódł wirtuozowskiego zacięcia i dbałości o jakość dźwięku. Był to Beethoven młodzieńczo namiętny, burzliwy i pełen energii. Zaprezentowaną przez Osokinsa interpretację III Sonaty h-moll op.58  Fryderyka Chopina nazwałbym neoromantyczną. W Allegro przykuwał uwagę siłą narracji i ekspozycją czołowego tematu, pełniącego ważną rolą w pozostałych częściach, w Scherzo urodą dźwięku, a w Largo subtelnie wycieniowanym klimatem, by w finałowym Finale-Presto non tanto zachwycić stopniowaniem napięcia i dobrze opracowaną kulminacją.

Osokins ma jeszcze jedną ważną dla pianisty cechę, do tego stopnia wciąga słuchacza w wir muzycznej narracji, że trudno przejść obojętnie obok jego interpretacji. Późnym wieczorem w zabytkowej Synagodze w Pińczowie miał miejsce koncert piosenek Mieczysława Szcześniaka, któremu towarzyszyło trio Krzysztofa Herdzina. Koncert był formą promocji płyty obu artystów.

Wtorek 5 lipca

Wieczór tego dnia należał do twórczości Henryka Kuźniaka, cenionego kompozytora muzyki filmowej. Mimo, że skomponował muzykę do kilkudziesięciu filmów to w świadomości przeciętnego kinomana jest przede wszystkim autorem znakomitej muzyki do filmów Vanbank, Seksmisja czy Na kłopoty… Bednarski.

Przez ponad dwie godziny lały się wartkim strumieniem znane melodie Henryka Kuźniaka grane przez Orkiestrę Symfoniczną Państwowej Filharmonii z Koszyc prowadzoną tego wieczoru przez Janusza Powolnego.

Piosenki śpiewał Wojciech Stolorz. Zachwycona publiczność długo nie chciała puścić artystów ze sceny. Koncert został zorganizowany w ramach obchodów 80-tej rocznicy urodzin kompozytora, który prywatnie jest zięciem Krystyny Jamroz, patronki Festiwalu.

Środa 6 lipca

Bez wątpienia ważnym wieczorem okazał się Koncert Pamięci Bogusława Kaczyńskiego, Honorowego Obywatela Buska Zdroju. Udział w tym szczególnym koncercie wzięli artyści, którzy przez wiele lat bywali zapraszani przez Bogusława Kaczyńskiego do przygotowywanych przez niego koncertów w Busku Zdroju. Była więc okazja ponownego spotkania z kunsztem Grażyny Brodzińskiej, Romy Owsińskiej, Małgorzaty Długosz, Iwony Tober oraz Dariuszem Stachurą, Witoldem Matulką, Tadeuszem Szlenkierem i Zbigniewem Maciasem.

Solistom towarzyszyła Orkiestra Symfoniczna Filharmonii Zabrzańskiej pod dyrekcją Sławomira Chrzanowskiego.W programie tego wzruszającego koncertu nie zabrakło żadnego z wielkich muzycznych przebojów będących przez lata ozdobą koncertów Bogusława Kaczyńskiego.

Czwartek, 7 lipca

Wydarzeniem tego dnia było wykonanie w kościele pw. św. Brata Alberta Requiem op. 48 Gabriela Fauré. „Mówi się, że moje Requiem nie wyraża trwogi przed śmiercią. Ale właśnie tak odczuwam śmierć: nie jako przejście bolesne, lecz pogodne uwolnienie, jako pragnienie szczęścia na tamtym świecie” – powiedział o swoim dziele jego twórca.

 

Sądzę, że właśnie ten cytat stał się punktem wyjścia dla interpretacji jaką zaprezentowali w Busku Jacek Rogala z Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Świętokrzyskiej w Kielcach, Chórem Filharmonii Śląskiej w Katowicach oraz Aleksandra Zamojska (sopran) i Adam Szerszeń (baryton). Było to wykonanie wzruszające skupieniem oraz pełnią ekspresji i kolorytem poszczególnych części. Z prawdziwą satysfakcją słuchało się wyważonej w brzmieniu gry orkiestry, wyrównanego brzmienia chóru i pięknie prowadzonych głosów solistów. Aleksandra Zamojska w arii Pie Jesus zachwycała wręcz niebiańskim brzmieniem swojego głosu.

Późnym wieczorem spotkanie z Jackiem Wójcickim i Moniką Węgiel okazało się znakomitym sposobem na miłe spędzenie czasu. Koncert z cyklu Gwiazdy Polskiej Estrady był retrospektywnym przeglądem europejskiej piosenki oraz polskiej piosenki okresu międzywojennego. Zabrzmiały znane przeboje Charles Aznavoura, Mireille Mathieu, Édith Piaf, Franca Sinatry. Wszystkie wykonania cechowała duża kultura muzyczna i wokalna. Piosenkarzom towarzyszyła orkiestra kameralna Strauss Ensemble. 

Piątek 8 lipca

Był to z pewnością najważniejszy w festiwalowych wieczorów. Jego bohaterem był znakomity skrzypek Maxim Vengerow, któremu towarzyszyła pianistka Polina Osetinskaya. Już zestawienie w  programie koncertu, Chaconne na skrzypce solo Jana Sebastiana Bacha z Chaconne na fortepian solo Jana Sebastiana Bacha i Ferruccio Busoniego oraz VII Sonaty c-moll op. 30 nr 2 L. van Beethovena, z Sonatą A-dur na skrzypce i fortepian Cesara Francka, zapowiadały wyjątkowy koncert.

Nikt się nie zawiódł!. Wengerow okazał się nie tylko mistrzem w budowaniu efektownego programu, ale też mistrzem w jego realizacji. Gra Wengerowa zachwyca urodą dźwięku, umiejętnością operowania barwą oraz krystaliczną czystością intonacji.

Co prawda w zagranej na wstępie Chaconne na skrzypce solo  przydałoby się nieco więcej zróżnicowania dynamicznego, ale już w Sonacie Beethovena był prawdziwy popis znakomitej gry. W Sonacie Francka na pierwszy plan wysunęła się pięknie wyeksponowana śpiewność kantyleny, interpretacja tego dzieła przypominała najlepsze tradycje szkoły rosyjskiej tak w sposobie gry jak i prowadzenia frazy.

Piękne interpretacje Wengerowa znakomicie wspomagała znakomita pianistka Polina Osetinskaya, która dowiodła swojej klasy w pięknie zagranej Chaconne na fortepian solo. Cztery bisy: Kreisler, Kreisler, Rachmaninow i Brahms ugruntowały już tylko wrażenie  uczestniczenia w owacyjnie przyjętym prawdziwym muzycznym święcie.

Sobota 9 lipca

Ten dzień to dokładna data śmierci patronki festiwalu, która zmarła 9 lipca 1986 roku Ostatni festiwalowy dzień rozpoczął się od złożenia kwiatów pod tablicą upamiętniającą Krystynę Jamroz oraz na symbolicznym grobie na miejscowym cmentarzu. 

Wieczorem miał miejsce specjalny  koncert In Memoriam w 30 rocznicę śmierci Krystyny Jamroz. Jego rozbudowany program obejmował fragmenty tych oper, w których patronka festiwalu odnosiła największe sukcesy. Zabrzmiały więc fragmenty Halki Moniuszki, Giocondy Ponchiellego, Tosci Pucciniego oraz arie z Trubadura Verdiego, Eugeniusza Oniegina Czajkowskiego.

Bohaterami wieczoru byli znakomici artyści polskich scen operowych: Katarzyna Hołysz, Agnieszka Rehlis, Jacek Jaskuła i Paweł Skałuba, wszyscy zaprezentowali się z jak najlepszej strony. Orkiestrą Symfoniczną Filharmonii Śląskiej dyrygował, jak zwykle z wielką ekspresją i precyzją, Tadeusz Wojciechowski. Druga część wieczoru upłynęła w operetkowo-musicalowych klimatach. Po koncercie publiczność zgotowała wykonawcom głośną wielominutową owację na stojąco.

 Konkurs wokalny

Tegoroczny Festiwal miał też w swoim programie powrót do Konkursu Wokalnego im. Krystyny Jamroz, którego pierwsza edycja odbyła się w 2003 roku. W tym roku konkurs został zorganizowany w trakcie trwania festiwalu jako trzyetapowy II Ogólnopolski Konkurs Wokalny im Krystyny Jamroz. 

Przesłuchania odbyły się od 5 do 7 lipca. W konkursowe szranki stanęło 35 młodych wokalistów (studentów i absolwentów). Jury pracujące pod kierunkiem prof. Andrzeja Bieguna zdecydowało, że po przesłuchaniach do trzeciego etapu stanęło 11 osób. 

 

Ostatecznie nagrody zdobyło sześciu młodych artystów. W grupie głosów żeńskich jury zdecydowało o nie przyznaniu I nagrody, II nagrodę przyznano Bożenie Bujnickiej, uczennicy Izabeli Kłosińskiej. Dwie trzecie nagrody w tej kategorii otrzymały Marta Rosińska, uczennica prof. Jerzego Knetiga oraz Zuzanna Klemańska, z klasy Doroty Wójcik. W grupie głosów męskich przyznano dwie I nagrody, otrzymali je, Adam Kutny, uczeń Jarosława Bręka i Szymon Mechliński, z klasy prof. Iwony Kowalkowskiej. 

Drugiej nagrody nie przyznano. Dwie trzecie nagrody otrzymali Michał Falkiewicz, z klasy prof. Cezarego Szyfmana i Damian Wilma, uczeń prof. Wojciecha Maciejowskiego. Wszyscy laureaci zaprezentowali się w czwartek 7 lipca, podczas specjalnego koncertu.

 

 Kursy muzyczne

Tradycyjnie w czasie trwania Festiwalu im. Krystyny Jamroz odbywają się kursy dla młodych uzdolnionych muzyków. Prowadzą je od lat prof. Marcin Baranowski (skrzypce) i prof. Tomasz Strahl (wiolonczela). Festiwal daje młodym muzykom nie tylko możliwość pracy z wybitnymi muzykami, ale też możliwość bezpośredniej konfrontacji nabytych umiejętności na koncertowej estradzie, w ramach koncertów Estrada Młodych, Festiwalowe Debiuty organizowanych popołudniami osobno dla każdej klasy.

                                                                                    Adam Czopek