Przegląd nowości
Interesujące „Święto wiosny” w Kielcach
- Szczegóły
- Opublikowano: poniedziałek, 18, marzec 2013 10:59
Po trzech latach starań - jak wyznała Elżbieta Szlufik-Pańtak, dyrektor Kieleckiego Teatru Tańca - 16 marca 2013 roku doprowadzono do kieleckiej premiery Święta wiosny Igora Strawińskiego, w układzie cenionego choreografa Angelina Preljocaj’a obecnego na owacyjnie przyjętej premierze, która odwoływała się do „Świętokrzyskiej Magii praczasów”. To z kolei sprawiło, że miejscem rozegrania akcji baletu stało się potraktowane symbolicznie gołoborze na Łysicy.
Dzień prapremiery baletu Święto wiosny, która odbyła się 29 maja 1913 roku w paryskim Théâtre des Chaps-Elysées stał się zarazem dniem, od którego balet wszedł na nową ścieżkę rozwoju. Premiera baletu wystawionego przez Balety Rosyjskie Diagilewa była jedną z najburzliwszych w dziejach baletu; publiczność oburzona muzyką Igora Strawińskiego i awangardową choreografią Wacława Niżyńskiego wywołała na widowni prawdziwą burzę oburzenia. Widzowie krzykiem, tupaniem, a czasami nawet walką na parasolki i kamasze dawali upust swoim emocjom, jedni czynili to z oburzenia, drudzy z entuzjazmu.
Mimo tego, że Święto wiosny w swojej pierwotnej choreografii miało zaledwie sześć przedstawień to jednak wywarło ogromny wpływ na rozwój nowoczesnej sztuki baletowej. Dzisiaj każda premiera nowej choreografii nie budzi już tak negatywnych emocji będąc zarazem obrazem zmian w estetyce tańca. Przykładem tego są choreografie Leonida Miasina, Marthy Graham, Piny Bausch, Maurice Bejarta czy Hansa van Manena. Polska premiera baletu odbyła się 31 marca 1962 roku na scenie Opery Warszawskiej w choreografii Alfreda Rodriguesa. Pierwszą polską Wybraną była Elżbieta Jaroń.
Libretto Święta wiosny odnosi się do słowiańskiego obrzędu budzenia na wiosnę ziemi po zimowym śnie. Ten pogański obrzęd kultywowany był każdego roku i kończył się złożeniem Ziemi ofiary z wybranej dziewicy, co zapewniało odrodzenie światu, a plemieniu pomyślność i bogate plony.
Kielecki Teatr Tańca przygotował premierę w choreografii Angelina Preljocaj’a, przeniesioną na kielecką scenę przez jego asystentkę belgijską tancerkę Claudię De Smet. Premiera oryginalnej choreografii Preljocaj’a, miała miejsce w maju 2001 roku. Zrealizowały ją zespoły Ballet Preljocaj i Staatsballet w Berlinie. Choreograf potraktował libretto dość luźno i skupił się na „tajemniczym przypływie sił witalnych na wiosnę” z tym, że najbardziej w swoich dynamicznych układach wyeksponował relacje damsko-męskie. Zaczyna się od tego, że pojawiające się na scenie kolejno dziewczęta pozbywają się spodniej części bielizny pozostając w samych spódniczkach.
Wyzwala to w obserwujących je mężczyznach właściwe napięcie, wszystko co zdarzy się później jest konsekwencją tej pierwszej sceny. Przedstawienie ma charakterystyczną dla tego dzieła cechę gęstniejącej z minuty na minutę atmosfery podkreślanej dodatkowo dobrą realizacją oświetlenia. Sprawia to, że moment wybrania dziewczyny przeznaczonej na ofiarę Ziemi jest poniekąd jej naturalnym zakończeniem. Przyznaję, że ta świetnie opracowana, tak pod względem dramaturgicznym jak i choreograficznym, scena niemal wciska widza w fotel. Wybrana pozbawiona stroju, najpierw przerażona usiłuje wyrwać się z tego zaklętego kręgu, który ją skazał, po chwili jednak godzi się z wyrokiem i rozpoczyna swój ostatni taniec. Pięknie zrealizowała to gościnnie występująca na premierze japońska tancerka Yurié Tsugawa.
Tancerze Kieleckiego Teatru Tańca realizacją tej premiery kolejny raz dowiedli, że są dobrze zgranym zespołem. Mają nie tylko świetnie opanowane ciała, ale prezentują również wysoki poziom techniczny i potrafią nadać każdemu ruchowi właściwą ekspresję. Ujmują przy tym dobrą synchronizacją i naturalną lekkością ruchu w realizacji scen zbiorowych, co akurat w tym układzie okazało się podstawowym warunkiem sukcesu. Jedyną bowiem solówką jest finałowy taniec Wybranej.
Adam Czopek